ارزیابی تاثیر خشکسالی های اخیر بر تغییرات سطح منابع آب های زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت-های شهرستان بندرعباس)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_HYDTR-6-1_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 74
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم حیدرزاده

استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

امیر سالاری

استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

چکیده

یکی از مهم­ترین پدیده­های جوی که بر منابع آبی تاثیر منفی داشته و محیط­های وابسته به این منابع را نیز تحت تاثیر قرار می­دهد پدیده خشکسالی است، در این میان، مطالعه آب­های زیرزمینی به عنوان یکی از با ارزش­ترین منابع آبی هر کشور که متاثر از شرایط خشکسالی می­باشد امری ضروری است. در این تحقیق به بررسی و ارزیابی تغییرات سطح منابع آب زیرزمینی آبخوان دشت­ بندرعباس واقع در استان هرمزگان بر اساس شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده پرداخته شد و میزان ارتباط دوره­های خشکسالی با این تغییرات مورد بررسی قرار گرفت. میزان شاخص بارش استاندارد شده از آمار ایستگاه سینوپتیک بندرعباس طی سال­های آماری ۱۹۹۱ الی ۲۰۰۵ برای تغییرات سطح آب دشت­های ایسین، شمیل-تخت، گنو، چوچ­دهنو و سرخون در سری­های زمانی با مقیاس ۳، ۶، ۹، ۱۲، ۱۸ و ۲۴ماهه با استفاده از نرم­افزارهای متلب و اکسل به­دست آمد. نتایج نشان داد که تمامی منطقه با پدیده خشکسالی مواجه بوده و خشکسالی همبستگی و تاثیر زیادی روی افت سطح ایستابی دارد. میزان همبستگی افت سطح ایستابی با افزایش طول مقیاس (طول دوره)، شاخص بارش استاندارد شده افزایش یافت و در بین تمامی سری­های زمانی، شاخص بارش استاندارد شده با مقیاس ۲۴ماهه بیش­ترین همبستگی را با تغییرات سطح آب منابع آب زیرزمینی نشان داد. میانگین افت سطح ایستابی در کل منطقه و طی ۱۴ سال مورد مطالعه، ۳۵/۳ متر به­دست آمد. نتیجه کلی تحقیق حاضر این است که پدیده خشکسالی تاثیر بسزایی در افت سطح آب­های زیرزمینی داشته و بررسی تاثیرات بلندمدت خشکسالی در یک منطقه می­تواند معیار مناسب­تری در درجه­بندی اثر شدت خشکسالی بر تغییرات سطح سفره­های آب زیرزمینی باشد.

کلیدواژه ها

آب زیرزمینی, بندرعباس, شاخص SPI, خشکسالی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.