محمد محمودی کیا - استادیار گروه اندیشه سیاسی در اسلام، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران

هدف: کشور پادشاهی قطر نیز یکی از کشورهای اسلامی پیشرو در زمینه توسعه است که تاکنون دو سند راهبرد توسعه ملی در دوره سال های ۲۰۱۱ - ۲۰۱۶ و نیز ۲۰۱۸ - ۲۰۲۲ تدوین کرده است. هدف از این نوشتار، ارائه پاسخی تحلیلی به این پرسش است که الگوی اسلام گرایی اخوانی چگونه بر فرایند ساخت الگوی توسعه ملی قطر به­عنوان «نرم­افزار» و «ایدئولوژی توسعه» نقش آفرینی داشته است؟ روش: با توجه به این که اخوان المسلمین در قطر از انتشار بسیاری از اسناد راهبردی خود خودداری کرده است و به نوعی اخوان در قطر در وضعیتی همچون یک جعبه سیاه قرار دارد؛ لذا وجه اکتشافی مقاله برجسته خواهد بود. از همین­رو، در این مقاله از روش تحلیلی – توصیفی بهره گرفته شده تا توصیفی دقیق از نحوه تاثیرگذاری خوانش اسلام گرایانه اخوانی بر ساخت الگوی بومی توسعه در قطر ارائه شود. یافته: یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که اندیشه اخوانی در پنج حوزه «رویکرد به دین»، «رویکرد به پیشرفت»، «مبانی دینی پیشرفت»، «مصادیق دین در الگوی پیشرفت» و نیز «نقش بوم زیست بر الگوی توسعه»، توانسته است بر ساخت یابی الگوی توسعه در این کشور تاثیرگذار باشد و تلاش می­کند که ارائه دهد. نتیجه گیری: به نظر می رسد رهبران اخوان در قطر در تلاش هستند تا الگویی از زیست مومنانه سازگار با مقتضیات زیست­مدرن را به دیگر جوامع اسلامی ارائه داده و از این رو، قطر را به­عنوان یک الگو در زمینه خوانش اسلام گرایانه معرفی نمایند و از این طریق به تسری یابندگی آن به دیگر نقاط جهان اسلام کمک نمایند.

اخوان المسلمین, الگوی پیشرفت, قطر, یوسف القرضاوی, اسلام گرایی, اخوانیسم