بررسی زیورآلات دوره ساسانی شمال ایران، حاصل کاوش های علمی باستان شناسی

انسان در هیچ مرحله ای از توسعه تمدن، قادر نبوده است که خود را از زیورآلات و اشیا تزیینی جدا سازد. دوره ساسانی را می توان به عنوان دوره اوج هنر صنعت و فلزکاری ایران قبل از اسلام نام برد؛ هنر جواهرسازی و ساخت زیورآلات در این دوره به اوج کمال خود رسید. طی کاوش های باستان شناختی انجام شده در گورستان های دوره ساسانی شمال ایران، مجموعه ای از زیورآلات به­ دست آمده که بیانگر هنر و فرهنگ اقوام ساکن در این منطقه در دوره ساسانی است. پرسش اصلی این است که تاثیر جایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد بر روی گورآوندها و همچنین فن ساخت و نقوش روی زیورآلات منطقه شمال ایران در دوره ساسانی چگونه بوده است؟ هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل زیورآلات از لحاظ نوع جنس، فن ساخت و نوع نقوش به کار رفته است تا تصویر کلی از اوضاع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دوره ساسانی شمال ایران به دست آید. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و ترکیبی از مطالعات موزه ای و کتابخانه ای انجام شد. نتایج بیانگر آن است که برخی از گورها با زیورآلات بی ارزش و برخی دیگر دارای زیورآلات با ارزش تری نسبت به گورها دیگر هستند. این مساله بیانگر یک تضاد طبقاتی بارز بین مردمان این منطقه است که در دوره ی ساسانی زندگی می کردند. در ساخت این اشیاء از روش ریخته گری، چکش کاری، ملیله کاری، لحیم کاری و در تزیینات زیورآلات از نقوش جانوران افسانه ای، جانوری، گیاهی، انسانی و هندسی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

زیورآلات ، گورستان ، ساسانی ، شمال ایران