واکنش های فیزیولوژیکی و زراعی ارقام مختلف کینوا (Chenopodium quinoa Willd) به هیدروپرایمینگ در شرایط تنش خشکی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک، دوره: 4، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CSR-4-1_018
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 202
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فتح اله نادعلی

مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود)، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران

حمید رضا اصغری

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

حمید عباس دخت

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

وجیهه درستکار

گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

محمود باقری

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

آزمایشی به­صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال ۱۳۹۸ در مزرعه­ پژوهشی ایستگاه تحقیقات پسته دامغان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح ۱۰۰ (شاهد)، ۷۵ و ۵۰ درصد براساس نیاز آبی گیاه به­عنوان عامل اصلی، رقم در سه سطح Titicaca، Q۲۶ و Q۲۹ و پرایمینگ در دو سطح عدم پرایمینگ و هیدروپرایمینگ به­عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند که به­صورت فاکتوریل در تیمار فرعی خرد شدند. تنش خشکی شدید سبب کاهش شاخص پایداری غشاء برگ (۲/۲۱ درصد)، مقدار کلروفیل (۳۸/۷ درصد)، محتوای نسبی آب برگ (۱۳/۱ درصد)، وزن هزار دانه (۱۸/۲ درصد)، تعداد پانیکول در بوته (۲۷/۵ درصد)، تعداد دانه در پانیکول (۷/۷۱ درصد) و عملکرد دانه (۴۰/۴ درصد) گردید. استفاده از هیدروپرایمینگ موجب افزایش شاخص پایداری غشاء (۵۵/۳ درصد)، مقدار کلروفیل برگ (۱۶/۷ درصد)، وزن هزار دانه (۵/۳۱ درصد) و نیز تعداد پانیکول در بوته (۱۵/۳ درصد) شد. فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان شامل کاتالاز و آسکوربات­پراکسیداز برگ در شرایط تنش ۵۰ درصد نیاز آبی نسبت به شاهد به ترتیب ۱۳۹/۵ درصد و ۴۲/۵ درصد افزایش یافت. تنش خشکی هم­چنین موجب افزایش درصد پروتئین بذر و نیز کاهش عملکرد دانه در کینوا گردید. در شرایط تنش خشکی، بین سه رقم مورد بررسی اختلاف معنی­داری مشاهده نشد. رقم Titicaca نسبت به سایر ارقام به خشکی مقاوم­تر بود و در منطقه دامغان کشت این رقم پیشنهاد می­گردد. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد هیدروپرایمینگ در جهت بهبود صفات فیزیولوژیک در گیاه کینوا در شرایط تنش خشکی پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه ها

آنتی اکسیدان, پروتئین دانه, پیش تیمار, تنش کم آبیاری, عملکرد دانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.