نقوش انسانی گچ بری های نویافته بیشاپور
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 14، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JARCS-14-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 397
نویسندگان
پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تهران، ایران. رایانامه
چکیده
فعالیت های باستان شناسی دو دهه اخیر در بیشاپور منجر به آشکار شدن سازه های معماری، گچ بری ها، مهرها و دیگر آثار از این محوطه ارزشمند شده است. این شهر که از نخستین شهرها و پایتخت های ساسانی است خود دارای تاریخ شهرسازی مکتوب است. کاوش در این شهر از سال ۱۹۳۵ م، آغاز و هنوز هم فعالیت های باستان شناسانه در آن ادامه دارد. در حین فعالیت های باستان شناسی در بیشاپور چند قطعه معدود گچ بری با نقش انسانی پدیدار شد که همانند آن ها در دیگر محوطه های ساسانی تاکنون مشاهده و معرفی نشده اند، این قطعات بیشتر در فصل نهم کاوش های بیشاپور یافت شده و بیشتر متمرکز بر جنوب ایوان موزاییک و تالار چلیپا شکل شاهنشین است. ظاهرا تزئینات گچ بری یا به یک باره بر روی دیوارها کشیده می شده و سپس هنرمند با ابزاری شبیه لیسه نقوش مورد نظر خود را روی گچ ها ایجاد میکرده است و یا به صورت قالب گیری تهیه می شده و سپس درجای خود نصب می شده است. در این مقاله روش یافته اندوزی داده ها به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای صورت گرفته است و کوشش شده است تا این یافته ها در بستر هنر گچ بری دوره ساسانی شهر تاریخی بیشاپور معرفی و تجزیه وتحلیل شود و نشان می دهد که هنر گچ بری ساسانی در ابتدای امر کاملا وارث گذشته ایرانی است.کلیدواژه ها
ساسانی, گچ بری, نقوش انسانی, بیشاپور, فارساطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.