نقش عکاسی مستند در دوران انقلاب و جنگ با تاکید بر برخی از آرای جورج لوکاچ و آرنولد هاوزر

چکیده بیان مسئله: عکاسی مستند بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در بازتاب وقایع دوران انقلاب ۱۳۵۷ و جنگ در برابر عراق با رویکرد های مستند اجتماعی، خبری و جنگ بسیار تاثیرگذار بوده و این پژوهش به دنبال آن است که چگونگی این تاثیرات را بررسی کرده و تاریخچه ای تحلیلی از موضوع عکاسی این دو دوره در ایران به همراه نقاط قوت و نیز کاستی ها و محدودیت های آن ارائه دهد. هدف پژوهش: این مقاله با هدف مطالعه رابطه عکاسی مستند و رویداد های این دهه، چگونگی نقش عکاسی مستند بر سیاست های قدرت حاکم را با استفاده از برخی آرای لوکاچ و هاوزر بررسی می کند. روش پژوهش: روش تحقیق این پژوهش کیفی، توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از طریق مرور ادبیات مکتوب چاپی و الکترونیکی است. نتیجه گیری: بررسی ها نشان می دهد عکاسی مستند در این دهه بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی موثر بود و به نوبه خود تحت تاثیر سیاست ها و ایدئولوژی قدرت حاکم قرارگرفت. با استفاده قدرت حاکم از عکس ها، جهت اهداف تبلیغاتی-سیاسی، عکاسی مستند کارکردی نهادی و ایدئولوژیک پیدا کرد. با انسداد فضای سیاسی و اجتماعی، عکاسان نتوانستند روح زمانه خود را با تمامی ابعادش بازتاب دهند. مولفه هایی چون تاسیس انتشاراتی ها، چاپ کتاب های عکاسی، تاسیس رشته عکاسی، انتشار مجله عکس، برگزاری مسابقات، سالانه های عکاسی و نمایشگاه ها در پیشرفت عکاسی مستند موثر بودند و عواملی همچون انسداد فضای سیاسی-اجتماعی، سانسور و ممیزی و عدم امنیت مانع پیشرفت آن بودند و عکس هایی که در راستای ایدئولوژی قدرت سیاسی حاکم بود و یا از ایده آلیسم های آن محسوب می شدند مورد حمایت قرار می گرفتند. می توان گفت بر طبق مباحث ارائه شده، جریان عکاسی مستند در دوران انقلاب و جنگ به طور نسبی منطبق بر آرای مطرح شده از لوکاچ و هاوزر می باشد.

کلیدواژه ها:

عکاسی مستند ، قدرت حاکم ، انسداد فضای سیاسی ، بازتاب ، روح زمانه