بررسی انواع میراگرها و تشریح عملکرد آن ها در مقابله با نیروهای جانبی

با توجه به نیاز و اهمیت مقاوم سازی و طراحی عملکردی سازه ها ، امروزه بحث استفاده از میراگرها و جداساز های لرزه ای در سازهها به صورت جدی مطرح است . در این مقاله به بررسی نقش انواع میراگر ها مانند میراگرهای اصطکاکی ، ویسکوز ، ویسکوالاستیک ، تسلیمی و .... در بهبود سطح عملکرد سازه ای و همچنین روشهای مقابله با بارهای جانبی( زلزله ) خواهیم پرداخت .به طور کلی دو رویکرد مقابله با نیروی زلزله وجود دارد : ۱- افزایش سختی و مقاومت سازه به صورت کلی و یا موضعی. ۲- استفادهاز تئوری کنترل سازه ها . در روش اول تقویت تیر، ستون، پی و دیگر اجزای سازه ای معمولا با هدف تقویت کلی یا موضعی سازهانجام میشود. از مشکلات عمده ی این روش افرایش سهم باربری اجزای سازه از نیروی زلزله با توجه به افزایش سختی المانمیباشد ، به این معنا که اگر مقاومت بتن، فولاد و یا ابعاد مقاطع را به منظور افزایش مقاومت و ظرفیت باربری ارتقا دهیم، در اینصورت با توجه به تغییر سختی که سبب باز توزیع نیروها می شود، نیروهای وارده بر عضو نیز نسبت به حالت اول افزایش یافته وعلیرغم صرف هزینه و افزایش ابعاد، امکان تاثیرگذاری کم در این روش که روش معمول و سنتی طراحی است، وجود خواهدداشت .همچنین در این روش عموما نیاز به تضعیف تعدادی از المان های سازه ای می باشد تا با رفتار پلاستیک، انرژی ورودی به سازهرا مستهلک کنند که اصطلاحا این اعضا ، فیوز سازه ای نامیده می شوند. به عنوان مثال بخشی از مهاربند همگرا ، تیر پیوند در مهاربندواگرا و … نقش فیوز را ایفا می نمایند. این فیوزها به صورت کلی می توانند موثر و مفید باشند اما استفاده از فیوز ایراداتی دارد کهگاهی سبب کاهش کارایی آنها می شود. یکی از این نقاط ضعف ، عدم کنترل دقیق روی میزان استهلاک انرژی و نیاز به صرف هزینهزیاد پس از پایان زلزله به منظور بازسازی و بازگرداندن اجزای آسیب دیده و فیوز لرزهای می باشد. در توضیح روش دوم (کنترلسازه ها ) باید گفت ، در این روش سعی بر کاهش انرژی ورودی زلزله و یا باد به کمک استفاده از اعضایی به نام میراگر و یا جداگرلرزه ای می باشد. سیستم های کنترلی از طریق تغییر در زمان تناوب سازه (به دلیل تغییر سختی و جرم سازه) و همچنین افزایش میراییسازه ، خصوصیات دینامیکی سازه را دستخوش تغییر می نمایند. به این منظور با اتکا بر قابلیت استهلاک انرژی میراگرها ، انرژی زلزلهبه طور موثر مستهلک می گردد.

کلیدواژه ها:

میراگر ، سیستم کنترل سازه ، استهلاک انرژی