تحلیلی بر کاربری های موجود در ممیزی شهری با استفاده ازGIS (مطالعه موردی حوزه ۲ منطقه ۱۰ شهرداری شیراز)

یکی از وظایف مهم طرحهای شهری، مشخص کردن نوع کاربری زمین، برای استفاده در زمینهه ای گوناگون موردنیاز زندگی شهری در محدوده قانونی شهره است. از اینرو، همه زمینه های موجود در محدوده شهر، طبق نقشه کاربری زمین مورد بررسی قرار میگیرند و نوع استفاده از آنها مطابق نیازهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی مشخص و تعیین می شود. به دلیل رشد فزاینده شهرنشینی بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا امروزه، با موضوع کمبود زمین برای ساخت و ساز و همچنین رکود اقتصاد بهره برداری از زمین و املاک مواجه شده اند و کارشناسان و برنامه ریزان شهرها برای مقابله با این مشکلات به فکر مدیریت بهینه املاک افتاده اند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر تولید اطلاعات جامع از املاک شهری جهت بهبود وضعیت مدیریت املاک در کلان شهر شیراز با رویکرد اجرایی می باشد. محدوده مورد مطالعه این پروژه در حوزه ۲ منطقه ۱۰ شهرداری شیراز واقع شده است. روش مطالعه این پژوهش از نوع تحقیقاتی و میدانی است و از نرم افزاری EXEL، Arc GIS و Google earth استفاده شده است. کوچکترین واحد این پژوهش زمین ملکی شهری است و بررسی ها به صورت سلسه مراتبی در سطح ملک، بلوک و حوزه شهری پرداخته شد. ۱۶۵۰ ملک در ۵۱ بلوک در این حوزه شهری شناسایی و اطلاعات آنها جمع آوری و ثبت گردید. پایگاه اطلاعات مکانی و توصیفی املاک این حوزه در بستر GIS صورت پذیرفت. بر اساس نتایج در کل حوزه، ۱۲ نوع کاربری متفاوت دیده می شود که شامل کاربری های مسکونی، مختلط مسکونی_ تجاری، تجاری، آموزشی، فضای سبز، مختلط مسکونی - دفتر کار، مختلط مسکونی – مطب، مذهبی، ورزشی و زمین می باشند. کاربری مسکونی با فراوانی ۱۴۸۵ ملک حدود ۹۰ درصد املاک این حوزه در بر می گیرند و از این لحاظ بیشترین فراوانی را دارد. کاربری مسکونی – تجاری و تجاری با فراوانی ۳۶ ملک و حدود ۲ درصد ملک ها را شامل می شوند. کاربری باغات با ۵۲ ملک ۳ درصد املاک حوزه می باشند. کاربری زمین ۶۳ ملک فراوانی دارد و حدود ۴ درصد املاک این حوزه را در بر می گیرند. کاربری فضای سبز با ۵ ملک، ۰.۳ درصد املاک را شامل می شود. کاربری ها آموزشی، دفتر کار، مذهبی، ورزشی نیز کمتر از ۱ درصد املاک را شامل می شوند. نتایج این تحقیق نشان می دهد داده آمایی املاک شهری در بستر GIS می توانند به عنوان ابزاری مهم در مدیریت و ساماندهی شهری نقش اساسی ایفاء نموده و به ما کمک می نماید تا با دیدی آینده نگر و جامع، در راستای توسعه پایدار شهری قدم بر داریم.

کلیدواژه ها:

GIS ، داده آمایی املاک شهری ، شهرداری شیراز ، منطقه ۱۰ شهرداری شیراز