بررسی سطوح برفگیر در البرز مرکزی با استفاده از داده های ماهواره ای MODIS وAVHRR و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

ایران سرزمینی کم آبی است که در عرض متوسط مدار معتدله و ناحیه گرم و خشک قرار گرفته است و بارش برف به ویژه در مناطق کوهستانی به عنوان یکی از اصلی ترین منابع آبی جهت ذخیره آب برای فصول گرم سال محسوب می شود. در این تحقیق از داده های ماهواره NOAA سنجنده AVHRR و ماهواره TERRA سنجنده MODIS و به کارگیری دو روش قرار دادن آستانه در داده های AVHRR و MODIS به منظور شناسایی سطوح برفگیر در ارتفاعات البرز مرکزی استفاده شده است. اساس تفکیک ابر و برف در این تحقیق، اختلاف انعکاس آنها در محدوده طول موجهای مرئی و مادون قرمز می باشد. در الگوریتم برف سنجی MODIS، با تعریف شاخصNDSI۱ جداسازی برف انجام شد اما با توجه به عدم توانایی این شاخص در جداسازی برف از سایر منابع رطوبتی، با تعریف حدود آستانه برای باندهای ۱، ۲، ۴ و۶ این مسئله حل گردید. در الگوریتم برف سنجی توسط داده های NOAA نیز از آستانه گذاری در انعکاس باندهای ۱ ، ۳و محاسبه Radiance و دمای درخشندگی۲ باندهای حرارتی استفاده شد. با استفاده از داده های AVHRR  در تاریخ ۶/۱/۱۳۸۳ مساحت سطوح برفگیر ۵۳۰۳ کیلومتر مربع و با استفاده از داده های MODIS در تاریخ ۳/۱/۱۳۸۲، سطوح برفگیر البرز مرکزی با پوشش کامل، ناقص و پوشش ابر به ترتیب ۹۹۴ و ۲۵۷۰ و ۲۵۰۵ کیلومتر مربع محاسبه گردید. در پایان نیز با استفاده از همبستگی میان عناصر اقلیمی دمای ۹/۲ درجه سانتیگراد به عنوان آستانه ریزش برف و ارتفاع متناظر صفر درجه به عنوان خط ماندگاری برف محاسبه شد.

کلیدواژه ها:

الگوریتم پهنه بندی برف ، دمای درخشندگی ، آلبدو ، خط برف ، شاخص NDSI ، MODIS و AVHRR