ارزیابی سیستم حکمرانی آب در فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی ایران

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-13-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید جلال الدین میرنظامی

دانشجوی دکتری مهندسی/ منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

علی باقری

استادیار /گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

چکیده

بدون شک، حفاظت از منابع آب زیرزمینی فرایندی است پرتنش، و بیشتر از آنکه یک اقدام فنی به حساب بیاید، نیازمند درگیر شدن با ابعاد اجتماعی و سیاسی است. به همین دلیل، وضعیت مطلوب حکمرانی آب می تواند فراهم بودن شرایط برای موفقیت در اجرای فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی را رقم زند، زیرا سیستم حکمرانی بیانگر ساختار تنظیم کننده فرایندهای مدیریتی همچون حفاظت از منابع آب است. به همین منظور در این مقاله سعی گردید تا با بهره گیری از تئوری تعاملات بسترمند (Contextual Interaction Theory) چارچوبی برای ارزیابی حکمرانی برای این فرایند ارائه شود و علل و عوامل ساختاری شکست سیاست حفاظت از منابع آب زیرزمینی در کشور به روش کیفی مورد تحلیل و بحث قرار گیرد. در این چارچوب، به ارزیابی پنج مولفه سیستم حکمرانی، یعنی سطوح و مقیاسها، بازیگران و شبکه ها، نگرش به مساله و اهداف غایی، استراتژی ها و ابزار، و نهایتا منابع (مالی، انسانی و ...)، از منظر دو معیار کلی گستره و انسجام خواهیم پرداخت. نتایج ارزیابی نشان می دهد که نه تنها سیستم حکمرانی از عدم جامعیت و توسعه یافتگی (گستره) در تمامی مولفه های پنج گانه حکمرانی رنج می برد، بلکه از منظر هم بستگی و هماهنگی (انسجام) نیز در تمام پنج مولفه شرایط نامطلوبی برقرار است. این وضعیت بدین مفهوم است که حکمرانی فعلی آب برای حمایت از اجرایی شدن سیاست حفاظت، ظرفیت مناسبی ندارد و در نتیجه هدف گیری اصلی برای تقویت پایداری در منابع آب زیرزمینی باید اصلاح و بهبود ساختار حکمرانی باشد.

کلیدواژه ها

ارزیابی حکمرانی, سیستم منابع آب زیرزمینی, حفاظت, اجرای سیاست, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.