حل معکوس مدل های آب زیرزمینی - رویکرد غیرمستقیم

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-13-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 244
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوذر احمدی

دانش آموخته کارشناسی ارشد /مهندسی عمران - آب های زیرزمینی، دانشگاه شهید بهشتی

سعید علیمحمدی

استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

سید سعید موسوی ندوشنی

استادیار/دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف اصلی مطالعه حاضر، ارائه ساختار و روشی برای واسنجی مدل های آب زیرزمینی است. واسنجی خودکار با رویکرد غیرمستقیم مد نظر قرار گرفته و مسئله معکوس در مدل سازی آب زیرزمینی به صورت یک مسئله بهینه سازی تعریف شده است. برای حل این مسئله بهینه سازی غیرخطی از الگوریتم ژنتیک استفاده گردیده است. کمینه سازی جذر میانگین مربع اختلاف میان مقادیر تراز سطح آب مشاهداتی و تراز متناظر محاسبه شده در نرم افزار MODFLOW به عنوان معیار واسنجی و ارزیابی تعیین شده است. مقادیر هدایت هیدرولیکی و آبدهی ویژه (با ناحیه بندی معلوم) نیز به عنوان پارامترهای مدل در نظر گرفته شده است. با ایجاد تغییراتی در کدهای اصلی برنامه MODFLOW-۲۰۰۵ و افزودن الگوریتم ژنتیک به آن، یک برنامه بهینه سازی (MF۲۰۰۵GA_P) به زبان فرترن ۹۰ تهیه شده است که به دلیل تبادل داخلی متغیرهای اصلی (مانند RMSE)، کاهش محسوسی در مدت زمان اجرای برنامه نسبت به رویکرد اتصال کدهای شبیه سازی و بهینه سازی حاصل نموده است. این برنامه بر اساس یک مدل فرضی، توسعه یافته و به صورت اولیه مورد ارزیابی قرار گرفته است. در ادامه آبخوان ابهر به عنوان مطالعه موردی انتخاب و عملکرد برنامه در مقیاس واقعی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این روش، کاهش حدود ۴۰ درصدی RMSE را نسبت به نتایج واسنجی با روش سعی و خطا، نشان داده است.

کلیدواژه ها

آب زیرزمینی, مدل سازی معکوس, واسنجی خودکار, الگوریتم ژنتیک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.