برنامه ریزی تخصیص بهینه منابع آب در سطح حوضه آبریز با استفاده از تلفیق مدل شبیه سازی MODSIM و الگوریتم بهینه سازی فاخته (COA)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-13-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 173
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان محسنی زاده

دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی

مجتبی شوریان

استادیار، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

تخصیص منابع آب با اطمینان پذیری مطلوب و رعایت اولویت های تخصیص به نیازهای آبی نیازمند مدیریت یکپارچه حوضه آبریز (Integrated River Basin Management) می باشد. با توجه به پیچیدگی های این موضوع، استفاده از مدل های برنامه ریزی منابع آب در سالهای اخیر بسیار کارگشا بوده است. در این راستا در تحقیق حاضر، مساله بهره برداری بهینه از منابع آب حوضه آبریز گرگانرود با استفاده از تلفیق مدل MODSIM بعنوان مدل شبیه ساز و الگوریتم بهینه سازی فاخته (Cuckoo Optimization Algorithm) بعنوان الگوریتم بهینه ساز و توسعه مدل COA-MODSIM مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. تابع هدف مساله در یک حالت حداکثر سازی حجم تامین نیازها و در حالتی دیگر حداکثر سازی اعتمادپذیری تامین و متغیرهای تصمیم مقادیر رهاسازی از مخازن موجود در حوضه گرگانرود (سدهای بوستان، گلستان و وشمگیر) می باشند. نتایج بدست آمده حاکی از عملکرد قابل قبول رویکرد شبیه سازی- بهینه سازی مورد استفاده در تحقیق برای حل مساله برنامه ریزی تخصیص بهینه منابع آب در سطح حوضه آبریز می باشد. بررسیها نشان می دهند که درشرایط رویکرد شبیه سازی- بهینه سازی نسبت به شبیه سازی وضع موجود، میزان تامین نیازهای آبی حوضه با لحاظ جریانهای آب برگشتی در حدود ۳۶ % افزایش و جریان خروجی از حوضه در حدود ۲۴% کاهش می یابد. این نتایج بیانگر اهمیت اتخاذ سیاستهای بهره برداری بهینه از مخازن سیستم به منظور افزایش میزان تامین نیازهای آبی و کاهش اتلاف منابع آبی در سطح حوضه آبریز می باشد.

کلیدواژه ها

برنامه ریزی منابع آب, تخصیص بهینه, حوضه آبریز, Cuckoo Optimization Algorithm, MODSIM

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.