مهتاب احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیک و حفاظت خاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
محمدطاهر نظامی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
علی اصغر هاشمی - مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سمنان
رضا سفیدگری - دانشگاه جامع علمی کاربردی مرکز آموزش منابع طبیعی دکتر جوانشیر

فرسایش پذیری بیان کیفی و کمی حساسیت ذاتی یک خاک معین به جدا شدن و انتقال توسط باران و رواناب می باشد.در تحقیق حاضر با استفاده از نموگراف ویشمایر ومعادله مربوطه،وضعیت فرسایش پذیری خاک های منطقه زیدشت استان البرز در شیب های مختلف تعیین گردید و اثرات شیب بر فرسایش پذیری خاک در کاربری‏های اراضی مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا سه کلاس شیب 8-3 ، 18-8 ، 40-18 درصد در واحدهای کاربری اراضی شامل مرتع،کشت دیم،کشت آبی انتخاب و نمونه های خاک با سه تکرار جمع آوری گردید. نمونه های جهت اندازه گیری ماده آلی، تعیین منحنی دانه بندی و بافت خاک و انداره گیری وزن مخصوص ظاهری مورد استفاده قرار گرفتند. فرسایش پذیری در کاربری مرتع ،با افزایش درصد شیب افزایش می یابد که این فرسایش از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنی دار بود.در کشت دیم نیز روندی مشابه با کاربری مرتع وجود داشت به گونه ای که فرسایش پذیری با افزایش درصد شیب به طور معنی دارافزایش یافت.در کشت آبی،زمین های واقع در شیب 18-8 درصد ،بالاترین مقدار فرسایش پذیری را داشتند که این نتیجه نشان دهنده وضعیت بحرانی در این کلاس شیب است. زمین های واقع در شیب 40-18 درصد کمترین مقدار فرسایش پذیری را داشتند که این نتیجه می تواند به دلیل رخداد فرسایش در زمان های گذشته باشد.به طور کلی نتایج حاکی از این است که با افزایش درصد شیب در کاربری های زراعی،مقدارفرسایش پذیری افزایش می یابد.بدون در نظر گرفتن نوع کاربری اراضی زمین های با شیب 8-3 درصد کمترین میزان فرسایش پذیری را داشتند و این در حالی است که با افزایش میزان شیب زمین متوسط فرسایش پذیری های بدست آمده افزایش می یابد.

فرسایش، شیب، فرسایش‏پذیری، استان البرز