واقع گرایی علمی و گریزناپذیری نظریه های علمی (با تکیه بر آرای هکینگ و سنکی)
- سال انتشار: 1389
- محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 10، شماره: 37
- کد COI اختصاصی: JR_JRT-10-37_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 129
نویسندگان
استادیار پژوهشکده ی حکمت و فلسف هی ایران
دانشجوی دکترای پژوهشکده ی حکمت و فلسف هی ایران
چکیده
هاوارد سنکی اخیرا استدلال کرده است که واقع گرایی علمی با امکانی بودن نظریه های علمی سازگار است و بنابراین مستلزم گریزناپذیری نظریه های علمی نیست. وی اضافه می کند اگر واقع گرایی علمی با نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش همراه شود، نوعی گریزناپذیرگرایی را به بار می آورد. در این مقاله، ابتدا صورت بندی سنکی از واقع گرایی علمی و دفاع وی از آن مورد بحث قرار می گیرد. سپس به بررسی ارتباط واقع گرایی علمی و گریزناپذیری از نگاه سنکی خواهیم پرداخت. استدلال خواهد شد که اولا ملاک سنکی برای تمایز گریزناپذیری از امکانی بودن با ملاک پیشنهادی هکینگ، که سنکی قصد توسعه ی آن را داشته، متفاوت است. ثانیا واقع گرایی علمی، خود، مستلزم نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش است. بنابراین واقع گرایی علمی متعهد به نوعی گریزناپذیری است. در قسمت آخر، ابتدا خطوط کلی چارچوبی جامع که از سوی نویسندگان برای بحث گریزناپذیر- امکانی بودن پیشنهاد شده ارائه خواهد شد. آن گاه رابطه ی واقع گرایی علمی با گریزناپذیری در قالب این چارچوب بررسی می گردد. نتیجه ی نهایی آن است که نسخه ی گریزناپذیرگرایی مورد نظر، بسته به آن که واقع گرای علمی متعهد به تکثرگرایی روش علمی باشد یا خیر، متفاوت خواهد بود.کلیدواژه ها
۱. گریزناپذیرگرایی علمی ۲. امکانی گرایی علمی ۳. واقع گرایی علمی ۴. نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش ۵. هکینگ ۶. سنکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.