چشم انداز پایداری تامین نیازهای شرب و کشاورزی سد دوستی تحت سناریوهای تغییر اقلیم و بهره برداری از سد سلما

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 15، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-15-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 162
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن نظری مجدر

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت منابع آب/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران،

علی مریدی

استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

جعفر یزدی

استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

احمد خزائی پول

دانشجوی دکترای مهندسی و مدیریت منابع آب/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

برنامه ریزی صحیح منابع آب در حوضه هی مرزی به دلیل فقدان یا عدم دسترسی به اطلاعات هواشناسی و هیدرولوژی کشورهی همسیه با سختی روبروست. در ین مقاله با تلفیق مدل هیدرولوژیکی SWAT و مدل برنامه ریزی منابع آب WEAP سعی شده است تا به بررسی اثر توسعه بالادست و همچنین تغییر اقلیم برکاهش منابع آب ورودی از حوضه مرزی هریرود به کشورهی یران و ترکمنستان صورت پذیرد. سال هی ۱۹۵۵ تا ۱۹۹۶ بری دوره صحت سنجی و از سال ۱۹۹۷-۲۰۱۶ بری واسنجی مدل SWAT قرار داده شد. عدد R۲ و NS بترتیب ۶۶/۰ و ۶۵/۰ بری دوره صحت سنجی و ۷/۰ و ۷۲/۰ بری دوره واسنجی به دست آمد. اغلب مناطق حوضه آبریز سد دوستی با افزیش دما (در حدود ۵/۱ تا ۸/۳ درجه) و کاهش بارش به ویژه در مناطق کوهستانی بالادست مواجه خواهد بود. بر اساس نتیج به دست آمده در صورت بهره برداری از سد سلما و اعمال سناریو تغییر اقلیم RCP۸.۵ اطمینان پذیری حجمی و پیداری تامین آب کشاورزی کشورهی یران و ترکمنستان به کم تر از ۳ درصد تقلیل می یابد. تغییر الگوی آب و هویی و احداث سد سلما تامین نیازهی زیست محیطی در پائین دست سد دوستی را با چالش جدی روبرو خواهد کرد. ین موضوع ضرورت برقراری دیپلماسی آب بین کشورهی یران، افغانستان و ترکمنستان را دوچندان می کند. در صورت ادامه روند فعلی جالشهای جدی اجتماعی در دشت سرخس ناشی از عدم امکان تامین آب ایجاد خواهد شد. همچنین برای تامین آب شرب مشهد می بایستی منابع تامین با اطمینان پذیری بیشتر شناسایی شود.

کلیدواژه ها

حوضه آبریز سد دوستی, رودخانه مرزی, تغییر اقلیم, ترکیب مدل SWAT-WEAP

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.