بررسی کارایی مدل SWAT در تعیین مولفه های بیلان آب حوضه ( مطالعه موردی: حوزه آبخیز مهرگرد سمیرم)
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 15، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IWRR-15-3_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 157
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری/ گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد.
استاد/ گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد.
استادیار/ گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد.
چکیده
در این پژوهش، مولفه های بیلان آبی حوزه آبخیز مهرگرد با استفاده از مدل هیدرولوژیکی SWAT شبیه سازی شد. هدف اصلی این پژوهش، آزمون کارایی مدل و قابلیت استفاده از آن به عنوان شبیه ساز بیلان آب در حوزه آبخیز مهرگرد می باشد. به همین منظور اطلاعات لازم شامل بارش، حداقل و حداکثر دما، ساعات آفتابی، رطوبت نسبی، سرعت باد روزانه و دبی ماهانه و هم چنین نقشه های مورد نیاز شامل مدل رقومی ارتفاعی (DEM)، کاربری اراضی و خاکشناسی تهیه شد. آنالیز حساسیت با استفاده از روش هر بار یک پارامتر (OAT) به منظور مشخص کردن پارامترهای حساس مدل انجام پذیرفت. در ادامه به منظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل از الگوریتمSUFI۲ استفاده شد. فرآیند واسنجی برای بازه زمانی ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ و فرآیند اعتبار سنجی برای بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ انجام شد. دقت شبیه سازی رواناب ماهانه با استفاده از شاخص های ضریب تعیین (R²) و نش ساتکلیف (NSE) برای فرآیند واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب ۷۳/۰، ۶۹/۰ و ۷۱/۰، ۵۸/۰ مشاهده شد. نتایج نشان داد که به طور متوسط حدود ۶۴ درصد بارش از طریق تبخیر و تعرق وارد اتمسفر می شود. حدود ۳۱ درصد آن به صورت رواناب سطحی و جریان جانبی و بازگشتی مستقیما به آبراهه ها وارد می شود. در نهایت از شش درصد آب وارد شده به لایه های خاک، نزدیک یک درصد آن به سفره های عمیق آب زیرزمینی می پیوندد. نتایج حاصل از پژوهش، نشان دهنده کارایی قابل قبول مدل SWAT در شبیه سازی بیلان آب حوزه آبخیز مهرگرد است. بنابراین این مدل می تواند برای برنامه ریزی دقیق تر منابع آب این منطقه راهگشای مناسبی باشد.کلیدواژه ها
بیلان آب, رواناب سطحی, شبیه سازی هیدرولوژیکی, واحد پاسخ هیدرولوژیکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.