پیاده سازی سیستم حسابداری آب WA+ در سطح حوضه آبریز و چالش های پیش روی آن ( درس آموخته ها از مطالعه موردی حوضه آبریز طشک - بختگان)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 16، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-16-2_024
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 194
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجید دلاور

استادیار/ گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

سعید مرید

استاد/ گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

لیلا رئیسی

دانش آموخته کارشناسی ارشد/ گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

هدف این مقاله ارائه روش شناسی استقرار حسابداری آب حوضه آبریز کشور بر اساس نتایج مدل مفهومی ویژه سازی شده SWAT-FARS و چارچوب حسابداری آب WA+ می باشد. در این مطالعه حوضه آبریز طشک بختگان در استان فارس به عنوان منطقه پایلوت مطالعاتی در نظر گرفته شد و تحلیلی از شرایط حوضه آبریز در دو دوره زمانی بر مبنای نتایج حسابداری آب آن ارائه گردید. تحلیل نتایج حاکی از راندمان حوضه ای حدود ۸۰ در صدی حوضه آبریز طشک بختگان و بسته بودن حوضه به واسطه مصرف قابل توجه آب قابل مدیریت حوضه می باشد. در این حوضه به واسطه تغییر شرایط اقلیمی، منابع آب قابل مدیریت حوضه کاهش یافته است و در این شرایط نه تنها مصارف مدیریت شده آب در حوضه (تبخیر-تعرق تکمیلی) کاهش نداشته، بلکه به میزان قابل توجهی (۵۳ درصد) نیز بر آن افزوده شده است. این مسئله منجر به کاهش جریانات خروجی به عنوان تامین کننده حقابه دریاچه شده است. علاوه بر این، نتایج نشان دهنده افزایش کسری مخزن آب زیرزمینی و وضعیت ناپایدار بهره برداری از آن ها است. افزایش تعرق گیاهان در سطح اراضی کشاورزی به واسطه گسترش سطح اراضی و افزایش گیاهان پرمصرف تر و سهم قابل توجه تبخیر از خاک از کل مصارف غیر سودمند حوضه از دیگر عوامل تاثیرگذار بر شرایط کنونی حوضه آبریز طشک بختگان است. از طرفی مقدار قابل توجهی از آب برداشتی برای کشاورزی مجددا به چرخه منابع آب حوضه برمی گردد که بر لزوم برنامه ریزی براساس "مصرف" تا "برداشت" تاکید دارد.

کلیدواژه ها

حسابداری آب, مدل SWAT, مصرف واقعی, آب قابل مدیریت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.