تغییرات مکانی و زمانی روند در دما و بارش حوضه آبریز فرامرزی ارس
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 17، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IWRR-17-3_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 144
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
استاد، گروه مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
استادیار، پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران.
کارشناسی ارشد، عمران- آب، رئیس گروه رودخانههای مرزی و منابع آب مشترک شمال غرب کشور، دفتر رودخانه های مرزی و منابع آب مشترک، وزارت نیرو، تهران.
چکیده
رودخانه فرامرزی ارس طی سال های اخیر، روند کاهشی قابل توجهی در نقطه ورودی سد ارس داشته است. به منظور علت یابی این مشکل، به ارزیابی روند تغییرات متغیرهای هواشناسی در این حوضه پرداخته شد. به سبب فرامرزی بودن منطقه مطالعاتی و نبود دسترسی به داده های مشاهداتی، از محصولات ماهوارهای TRMM۳B۴۳V۷۱ و PERSIANN_CDR و پایگاه داده های اقلیمی CRU۲ به عنوان منابع جایگزین استفاده شد. ارزیابی محصولات بارشی بر اساس معیارهای آماری نشان داد که TRMM۳B۴۳V۷ با ضریب همبستگی ۰/۸۷ و ۰/۷۴ و ریشه دوم میانگین مربعات خطا ۶۵/۶۴ و ۸۴/۵۶ میلیمتر و همچنین مقدار اریبی ۶/۷۵ و ۱۸/۶ درصد، به ترتیب در ایستگاه های باران سنجی قارص و ماکو بهترین عملکرد را داشته است. همچنین، پایگاه داده های اقلیمی CRU با ضریب همبستگی بالا و RMSE پایین و تنها با ۳/۷ درصد کم برآوردی نتایج قابل قبولی در برآورد دما در منطقه مطالعاتی داشت. به منظور بررسی روند تغییرات بارش و دما، از آزمون های ناپارامتری من- کندال و شیب سنس بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات بارش در مقیاس سالانه، جز در قسمت های مرکزی حوضه، به صورت افزایشی بوده است. این تغییرات در مقیاس فصلی بیشتر خود را نشان می دهد، به نحوی که در فصل بهار روند تغییرات به صورت کاهشی و در فصل پاییز به صورت افزایشی بوده است. دما نیز بطور یکسان در کل منطقه مطالعاتی سیر صعودی را نشان می دهد. باتوجه به نتایج تحقیق، ملاحظه شد که عوامل اقلیمی برای توجیه کاهش ورودی ها به سد ارس کافی نیستند و بررسی عوامل انسانی به همراه اثر ذوب برف نیز لازم به توجه هستند که در دستور کار ادامه این مطالعات است.کلیدواژه ها
حوضه فرامرزی ارس, روند تغییرات دما و بارش, CRU, Persiann-CDR, TRMMاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.