نقش منابع آبی در مکان گزینی محوطه های دور ه هخامنشی دشت سیستان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 17، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-17-3_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 246
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شبنم فتحی سوگلی تپه

دانشجوی دکتری باستان شناسی، گروه باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مهدی مرتضوی

دانشیار گروه باستان شناسی و پژوهشکده علوم باستان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

فریبا موسی پور نگاری

استادیار گروه باستان شناسی و پژوهشکده علوم باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

دشت سیستان از دیرباز به واسطه دارا بودن منابع آبی فراوان یکی از مناطق مهم جهت استقرارگزینی انسان ها بوده است. تا کنون مطالعه جامعی راجع به ارتباط بین منابع آبی و محوطه ها انجام نگرفته است، از این رو هدف کلی پژوهش حاضر؛ بررسی رابطه متقابل محوطه های دوره هخامنشی و محیط طبیعی و به طور خاص نحوه استقرارگزینی محوطه ها بر اساس مولفه آب است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی- تاریخی انجام گرفته و برای نیل به این مقصود از نرم افزار GIS استفاده شد. به منظور دست یابی به اهداف پژوهش پس از مطالعه شرایط محیطی، شش متغیر شامل: نوع منابع آبی، فاصله از منابع آبی، شیب زمین، نوع خاک، زمین شناسی و وسعت محوطه ها بررسی شدند و نتایج به دست آمده، گویای نقش موثر منابع آب سطحی در مکان گزینی و وسعت محوطه ها است. وجود منابع آبی، شیب ملایم و به تبع آن، سهولت سرازیری آب در مناطق مختلف دشت، ظرفیت ایجاد کانال های انشعابی جهت حفظ فاصله مناسب از رودخانه که از خصوصیات مخروط افکنه ها می باشند و همچنین، استقرار روی تراس رودخانه ای جهت دوری از خطر سیلاب از جمله عواملی هستند که موجب می شدند این منطقه علی رغم فقدان سفره های آب زیرزمینی و وابستگی مردم به منابع آب سطحی، تبدیل به یکی از مناطق جاذب جمعیت گردد.

کلیدواژه ها

دشت سیستان, دوره هخامنشی, محیط جغرافیایی, منابع آبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.