حمید رضا سعادت اظهر - Department of Psychology, Human Sciences Faculty, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
ناصر صبحی قراملکی - Department of Motor Behavior & Sport Psychology, Physical Education & Sport Sciences Faculty, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
مجید ضرغام حاجبی - Department of Psychology, Human Sciences Faculty, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran

اهداف: تاب آوری نشان دهنده مشخصه ای در فرد است که سبب می شود علی رغم وجود مشکلات و محدودیت ها به شکوفایی برسد و نه تنها در برابر موانع سرخم نکند؛ بلکه به خوبی از پس آنها برآید. هدف این مطالعه تبیین مدل تاب آوری بر اساس صفات شخصیتی با واسطه گری استرس ادراک شده بود. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع همبستگی در قالب الگوسازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری مورد مطالعه، تمامی کارکنان یک مجموعه نظامی بود که در سال ۱۳۹۸ در شهر تهران در حال خدمت بودند. نمونه ها به روش خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای به کار برده شده برای سنجش متغیرهای پژوهش عبارت بودند از: مقیاس تاب آوریConnor  و Davidson، پرسش نامه ۲۴۰سئوالی نئو و پرسش نامه استرس ادراک شده. با کسب مجوزهای لازم از مرکز نظامی مورد مطالعه و مبادی امنیتی، اقدامات اولیه برای نمونه گیری انجام شد. از میان این واحد نظامی یک گروه به صورت یک خوشه انتخاب و تعداد ۳۶۷ نفر از آنان مورد آزمون قرار گرفتند. داده ها به روش تحلیل مسیر و مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار LISREL ۸.۵ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از میان پرسش نامه های توزیع شده ۳۲۴ پرسش نامه قابل ارزیابی و نمره گذاری بود. مقیاس تاب آوری نمونه ها ۱۵/۷±۵۷/۱ به دست آمد. نتایج نشان داد که صفات شخصیتی بر تاب آوری اثر ساختاری مستقیم و از طریق استرس ادراک شده، اثر ساختاری غیرمستقیم داشت. برخی از صفات شخصیتی تبیین کننده تاب آوری بودند و استرس ادراک شده نقش واسطه ای در تبیین تاب آوری بر اساس ویژگی های شخصیتی داشت. از بین ۳۰ صفت شخصیتی در این پژوهش، ۱۴ صفت تبیین کننده مدل تاب آوری بر اساس صفات شخصیتی بود. نتیجه گیری: مولفه های ویژگی های شخصیتی بر اساس مدل تبیین شده، قادر است تغییرات متغیر تاب آوری را به طور مستقیم و از طریق متغیر استرس ادراک شده، به طور غیرمستقیم پیش بینی نماید.

Personality traits, Resilience, perceived stress, Neuroticism, Extraversion, تاب آوری, استرس ادراک شده, روان نژندی, برون گرایی