علی توکلان - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران- ایران
احسان علی پوری - دکترای رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
مهدی علی زاده - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهیدچمران اهواز

پدافند غیرعامل مجموعه اقداماتی است که مستلزم به کارگیری جنگ افزار خاصی نبوده و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نمود و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. هدف از این پژوهش، مکانیابی پناهگاه شهری در منطقه چهار شهر اهواز با تاکید بر پدافند غیرعامل با استفاده از مدل سمی واریوگرام تجربی است. نوع تحقیق توسعه­ای کاربردی و روش شناسی آن توصیفی تحلیلی است تجزیه وتحلیل داده­ها، ابتدا بامطالعه مبانی نظری و ادبیات تحقیق، اصول و معیارهای مدنظر طراحی گردیده و سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش همپوشانی فازی تحلیل­های کیفی، فرایند کار تداوم یافته است. نتایج حاصل از پژوهش انجام شده حاکی از آن است که در برنامه­ریزی و مکانیابی بیمارستان­ها، نقشه­های همپوشانی حاصل از مدل عملگرهای اشتراک و گامای فازی Y=۱.۶، مناسب بودند؛ نتایج پژوهش حاضر نشان می­دهد پدافند غیرعامل پاسخگوی جمعیت موجود منطقه در برابر حوادث نیست. در برنامه­ریزی و مکانیابی پناهگاه منطقه­ای نقشه­های همپوشانی حاصل از مدل سمی واریوگرام عملگرهای اشتراک و گامای فازی Y=۱.۳، مناسب بودند؛ نتایج حاصل از آن ها موید این مطلب بود که در وضع موجود، هیچ فضایی به­عنوان پناهگاه در مقیاس منطقه­ای وجود ندارد، اما مکان­های انتخاب شده توسط این عملگرها، فضاهای خالی و زمین­های خالی و بایری بودند که نشان دهنده برنامه­ریزی برای رسیدن به وضع مطلوب ساخت پناهگاه در آینده می­باشد

برنامه ریزی, پدافند غیرعامل, مکانیابی, پناهگاه, سمی واریوگرام