جمشید یاراحمدی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

تحقیق حاضر با هدف معرفی روش تامین آب مورد نیاز باغات پسته در مناطق نیمه خشک اقلیمی با استفاده از استحصال نزولات جوی ارائه شده است. برای این منظور، سامانه آبگیر باران به مساحت ۱۰۰۰ مترمربع در محل ایستگاه آبخوان داری تسوج احداث شد. بر اساس متوسط سالانه بارش، آستانه و ضریب رواناب از سطوح عایق و مساحت سامانه آبگیر احداثی، استخر ذخیره آب با ظرفیت اسمی ۲۸۰ مترمکعب طراحی و احداث شد. سپس به منظور عایق کردن سطوح سامانه آبگیر باران و استخر ذخیره آب، پوشش ژئوممبران مورد استفاده قرار گرفت. هم چنین، به منظور کاهش مصرف آب کشاورزی و افزایش بهره ­وری آن، از روش آبیاری قطره ­ای همراه با فلیترهای سنگریزه­ ای برای آبیاری درختان پسته از آب استحصالی استفاده شد. نتایج نشان داد که از مجموع ۲۶۷ میلی متر بارش در سال ۱۳۹۹ حدود ۲۲۷ مترمکعب آب استحصال شده است. هم چنین، سرانه مصرف آب هر درخت پسته بارور از ۶۵/۸ مترمکعب در روش معمول قطره­ای به یک مترمکعب در روش آبیاری قطره­ای همراه با فیلترهای سنگریزه ­ای رسیده است؛ بدون این که اثر منفی در عملکرد محصول داشته باشد. استفاده هم زمان از تکنیک­ های استحصال نزولات جوی، آبیاری قطره ­ای همراه با فیلترهای سنگریزه­ای، ضمن کاهش فشار بهره­برداری بر منابع آب زیرزمینی، منجر به افزایش راندمان آبیاری خواهد شد. نتایج این تحقیق در قالب کارگاه ­های آموزشی-ترویجی به بهره­ برداران منطقه معرفی شد که با استقبال زیادی روبه رو شده است.

Gravel filter, Pistachio gardens, Tasuj, Water efficiency., باغ پسته, بهره وری آب, تسوج, فیلتر سنگریزه ای