بررسی پدافند غیر عامل در مدیریت شهری

پدافند غیرعامل بستر مناسب امنیت و توسعه پایدار کشور و یکی از موثرترین و پایدارترین روش های دفاعی در مقابل تهدیدات می باشد. کشور ایران به دلیل ویژگی های جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی، طبیعی و سیاسی همواره در معرض بحران های زیادی قرار گرفته و به تبع آن خسارات مالی و جانی فراوانی به کشور تحمیل میشود. پدافند غیرعامل به عنوان روشی جهت مقابله با حوادث طبیعی یا انسان ساخت در تمامی حوزه های زندگی بشری قابل تعریف است. یکی از راه کارهای مقابله با دشمن، به کار بستن اصول پدافند غیرعامل در تاسیسات حساس، حیاتی و سکونت گاه های انسانی می باشد. تجارب گذشته و خسارات مختلف در طی صد سال اخیر به دلایل بلایای طبیعی (سیل، زلزله، برف و غیره) و غیرطبیعی (طرح های نامناسب شهری و برنامه ریزی، جنگ، شورش، تروریسم، جاسوسی و موارد دیگر) و به هم خوردن تعادل محیط زیستی و محیط اجتماعی اصول دفاعی غیرعامل در رویکردهای استفاده از اراضی شهری ضروری می سازد. برنامه ریزان شهری و امنینی- نظامی، شهرهای بزرگ را به عنوان مراکز ثقل قدرت، جمعیت، مراکز ارتباطات و حمل و نقل، گره های کلیدی مالی صنعتی و سیستم های اطلاعاتی، کرسی های اداری و حکومتی، مخازن ثروت و منابع ملی محسوب و درنظر می گیرند. بر این اساس، در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی (رویکرد ساختاری- راهبردی) از طریق مطالعه تجربیات مناطق شهری کشورهای مختلف (کتابخانه ای- اسنادی)، به اجرایی نمودن اصول پدافند غیرعامل و کاربردی نمودن راهبردهای آن در مناطق شهری (هدف اصلی پژوهش) پرداخته شده است. تعیین راه کارهایی برای حفاظت از شهروندان قبل از وقوع تهدیدها با توجه به مداخلات انسانی در محیط طبیعی و افزایش خطرات طبیعی و انسانی در شهرها، بایستی از مراکز حیاتی انسانی و ساختمان های حیاتی محافظت شوند. با در نظر گرفتن اصول و روش های پدافند غیرعامل در راستای کاهش مناطق آسیب پذیر، مکان های امن و استاندارد ایجاد شود. معیارهای استفاده از زمین مانند سازگاری، کارایی، ایمنی و موارد مرتبط با استفاده از دیدگاه علمی در طرح های شهری مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

پدافند غیر عامل ، مدیریت شهری ، امنیت ، ایمنی