شناسایی و تحلیل عوامل موثر در تشدید سیلاب و خسارت ناشی از آن در رخداد سیل فروردین ۱۳۹۸ در حوضه آبریز کرخه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 18، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IWRR-18-3_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 253
نویسندگان
دانشجوی دکتری مهندسی عمران-گرایش مدیریت منابع آب، گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی عمران-گرایش مهندسی محیط زیست، گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
استادیار، گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
چکیده
مداخلات انسانی از جمله تغییر کاربری اراضی و تجاوز به حریم رودخانه، به همراه اثرات تغییر اقلیم، منجر به افزایش خسارت های ناشی از سیلاب شده است. هدف اصلی این مطالعه، شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر تشدید سیلاب ۱۳۹۸ و خسارات های ناشی از آن در استان خوزستان است که در این راستا به تعیین دوره بازگشت سیل های بزرگ منطقه در فروردین ۱۳۹۸، بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی طی سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۷، بررسی تغییرات میزان رطوبت خاک با استفاده از داده های سنجش از دور و همچنین تحلیل منحنی فرمان سدهای کرخه و دز پرداخته شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که دبی مشاهده شده در ایستگاه جلوگیر که نزدیک ترین ایستگاه در بالادست سد کرخه است، دوره بازگشتی معادل ۲۶۲ سال داشته که به مراتب بزرگتر از دوره بازگشت سیلابهای تاریخی در منطقه مورد مطالعه است. همبستگی ضعیف مشاهده شده بین شدت رواناب و میزان رطوبت پیشین خاک در سطح اطمینان ۵ درصد طی ۳۰، ۴۵، ۶۰ و ۱۲۰ روز قبل از وقوع سیلاب حاکی از تاثیر همزمان عوامل دیگر از جمله شدت بارش و ذوب برف بر تشدید سیلاب بوده است. با توجه به نتایج تغییرات سطح اراضی شهری، خاک، پهنههای آبی و پوشش گیاهی بین سالهای ۱۳۷۹ و ۱۳۹۷، تغییر کاربری اراضی در منطقه مطالعه را نمیتوان عامل قوی در تشدید سیلاب به وقوع پیوسته دانست. در نهایت، نحوه بهره برداری از سد دز در سال آبی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ نسبت به نحوه بهره برداری از سد کرخه تاثیر بسیار موثرتری روی کنترل سیلاب فروردین ۱۳۹۸ داشته است.کلیدواژه ها
حوضه کرخه, سیل فروردین ۱۳۹۸, تغییرات کاربری اراضی, رطوبت پیشین خاک, استان خوزستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.