نقش توسعه کاربری فضای سبز شهری در پایداری اجتماعی مطالعه موردی: شهر قائمشهر

با توسعه وگسترش شهرنشینی انسان ها به تدریج از طبیعت دور شدند و دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط انسان ساخت نیازهای زیست محیطی، حسی و روحی انسان را بیش تر بروز داد. به طور کلی کارکرد فضای سبز در شهرها به شکلی است که بدون توجه به ان ممکن نیست شهرها پایدار باقی بمانند. از مهم ترین مباحث شهرهای پایدار پایداری اجتماعی است. تک تک افراد جامعه سرمایه های اجتماعی را می سازند و ذخیره هایی از منابع اجتماعی و انسانی اند. توسعه هم می تواند این منابع اجتماعی را ارتقا دهد و هم آنها را نابود سازد(شکویی،1373). بنابراین اگر فضای سبز به عنوان بخشی از بافت شهر با کارکرد خدمات شهری ضرورت یافته، نمی تواند جدا از نیازهای جامعه شهری قرار گیرد. از اینرو فضای سبز باید از نظر کمی و کیفی متناسب با نیازهای جامعه توسعه یابد. شهر قائم شهر دو پارک تقریبا طراحی شده دارد که به همراه فضای سبز عمومی در شهر قائم شهر معادل 2/5 هکتار است و سرانه فضای سبز در شهر قائم شهر 33/0 می باشد(1380) در این پژوهش توسعه کمی و کیفی فضای سبز از منظر پایداری اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس فرضیه پژوهش به این صورت تنظیم گردید: بین توسعه کاربری فضای سبز و پایداری اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد. رابطه بین توسعه کاربری فضای سبز و پایداری اجتماعی با 9 شاخص عملیاتی شده در شهر قائم شهر مورد سنجش قرار گرفت که این شاخص ها عبارت است از: مشارکت اجتماعی، همبستگی اجتماعی، ترس از رواج ناهنجاری اجتماعی، امید به اینده و احساس خوشبختی. جامعه آماری این پژوهش شهروندان 3 منطقه شهرهای قائم شهر می باشند که به میزان 300 نمونه به ازای هر منطقه 100 نفر مورد پرسشگری قرار گرفته اند و داده های حاصل از پاسخگویان با فن اماری ضریب همبستگی پیرسن و سطح اطمینان مورد تحلیل قرار گرفت. داده های توصیفی حاصل از پاسخ گویان در ارتباط با فضای سبز شهری قائم شهر حاکی از اولویت همه گروه های جنسی و سنی به گردش و تفریح خانوادگی در پارک ها، ارتباط مستقیم فاصله از پارک تا میزان رفتن به پارک در طول هفته و علاقه مندی اکثر پاسخگویان به پارک محله ای می باشد. همچنین عناصر و اجزا پارکهای شهری توسط پاسخگویان در سطح قائمشهر متوسط ارزیابی شده است. اما داده های تحلیلی حاکی از ارتباط همه شاخص های پایداری اجتماعی با توسعه کاربری فضای سبز با توجه به عدد ضریب همبستگی پیرسن و سطح اطمینان می باشد. به غیر از ترس رواج ناهنجاری های اجتماعی که به نظر پاسخگویان ارتباطی با توسعه کاربری فضای سبز شهری ندارد و در کل یافته های حاصل تبیین کننده ارتباط معنی دار توسعه کاربری فضای سبز، پایداری اجتماعی است.

کلیدواژه ها:

توسعه کاربری فضای سبز شهری ، پایداری اجتماعی ، قائم شهر