بررسی حقوقی موارد لزوم جبران خسارت غیر قراردادی در غیاب ارکان ثلاثه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه تحقیقات حقوق قضایی، دوره: 3، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_JJLR-3-5_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2412
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن عطائی

نویسنده مسئول - دانشجوی کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی کار واحد قزوین، قزوین، ایران

مسعود البرزی ورکی

استادیار، موسسه آموزش عالی کار واحد قزوین، قزوین، ایران

چکیده

منابع حقوق مدنی آن چنان به بحث مسئولیت مدنی جبران خسارت و ارکان ثلاثه شکل گیری آن، تمرکز داشته که مرز بین مسئولیت جبران خسارت و مسئولیت مدنی از بین رفته و این دو مقوله با یکدیگر خلط شده اند. اما مصادیق مختلفی از شرایط جبران خسارت وجود داشته که ارکان ثلاثه در خصوص آن رعایت نشده است. در این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی به بحث در خصوص وضعیت جبران خسارت خارج از مسئولیت مدنی پرداخته شده است. هدف پژوهش شناسایی مصادیق جبران خسارت خارج از ارکان ثلاثه و بایسته های تقنینی آن است، چراکه در وضعیت کنونی، با تمرکز بر ارکان ثلاثه، ممکن است حقوق فرد/افراد خسارت دیده پایمال شود. چنین نتیجه شد که مصادیقی همچون خسارت مشترک، دعاوی پیشگیرانه، بیمه، ضمان عاقله، قرارداد کار و خسارت قهری وارده؛ مصادیق خساراتی بوده که مسئولیت مدنی در خصوص آن ایجاد نشده است. گاه به موجب قرارداد و گاه به صورت قهری، مسئولیت جبران خسارت منتقل می شود. درعین حال گاه به سبب منفعت از پیشگیری از خسارت، می بایست نسبت به جبران اقدام شود. هرچند که قانون گذار گاه به موارد فوق اشاره مستقیم کرده، اما آن را در تاسیس جبران خسارت قرار نداده و نیاز است جهت یکپارچگی در جبران خسارت، همگی تحت یک تاسیس قرار گیرند. بنابراین مسئولیت مدنی یکی از شرایط مسئولیت جبران خسارت بوده و زیرمجموعه آن قرار دارد. در حال حاضر نیز به موجب منابع فقهی و استناد به اصل ۱۶۷ قانون اساسی امکان تعمیم برخی مفاد قانونی جزئی به کلیات آن وجود دارد.

کلیدواژه ها

ارکان ثلاثه، مسئولیت مدنی، جبران خسارت، زیان، قرارداد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.