حسن شهاوند - کارشناسی ارشد حقوق خصوص ی، دانشکده علوم انسانی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، خوزستان، ایران.
تقی شهاوند - دکتر ی حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، واحد اهوا ز، دانشگاه آزاد اسلامی، خوزستا ن، ایران.
زهره شهاوند - کارشناسی حقو ق ، دانشکده علوم انسانی، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاد اسلامی، خوزستان، ایران .

با گذشت زمان، نه تنها کشورهای در حال توسعه، بلکه کشورهای توسعه یافته نیز، در مسیر پیشرفت اقتصادی با مسایل تازه ییروبه رو میشوند که راه حل آنها، تنها با ابزارهای نظری و عملی نو میسر است. به دلیل اهمیت نفت که یک منبع حیاتی استقراردادهای منعقده نفتی نیز از اهمیت خاصی بر خوردار است، اینکه اکثر قراردادهای نفتی جنبه بین المللی دارد لذا این قرار دادهابویژه با توجه به تحولات سیاسی و اقتصادی در جهان درخور تغییرات و دگرگونیهایی بوده است که هر کدام از جنبه های خاصی حائز اهمیت و مطالعه میباشد. در این میان نسل جدیدی از قراردادهای نفتی تحت عنوان آی.پی.سی. با اهدافی همچون حفظ و ارتقای جایگاه ایران در اوپک و بازار جهانی نفت و گاز طبیعی در افق بلندمدت، ایجاد تحول در فرآیند توسعه، اکتشاف و بهره برداری بهینه میادین نفت و گاز کشور و... تدوین شده اند. این قرارداد علیرغم اینکه به لحاظ حقوقی از نوع عقود معین [قانون سرمایه گذاری خارجی ] و در زمره قراردادهای مشارکت است؛ اما به لحاظ طوالنی بودن مدت قرارداد، سهم قابل توجهی از تولید میدان نصیب شرکتهای نفتی خارجی میشود که کاملا مشابه قراردادهای امتیازی است. همچنین بسیاری از کشورهای غربی دارای نفت و گازشیوه قراردادهای مدرن را به کار گرفتهاند. در بریتانیا ازهمان آغاز فعالیتهای اکتشاف و تولید نفت و گاز چه در سا حل و چهفراساحل از سیستم پروانه دهی به شرکتهای نفتی استفاده میشد. این در حالی است که عمده کشورهای در حال توسعه امروزه از قراردادهای مشارکتی و یا خدمت برای اکتشاف و توسعه میادین نفت وگاز خود استفاده میکنند. در ایران نیز بعد از گذر از امتیازنامه های سنتی، عمده قراردادهای استفاده شده برای صنعت نفت وگاز و جذب سرمایه گذاری خارجی از نوع قراردادهایخدمت خطر پذیر و از نوع بیع متقابل بوده است. بنابراین توسعه صنعت نفت و گاز نیازمند سرمایه گذاری خارجی و تکنولوژی بهروز است.

قرارداد، آی پی سی، مجوز، نفت و گاز، ایران، انگلیس