شیوا قلی زاده سرابی - عضو هیات علمی گروه هیدروانفورماتیک، مرکز پژوهشی آب و محیط زیست شرق (EWERI)، مشهد، ایران
عطاءاله جودوی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، مرکز آموزش عالی کاشمر، کاشمر، ایران
میثم مجیدی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، مرکز آموزش عالی کاشمر، کاشمر، ایران
عباس ابراهیمی - مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب، شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی، بجنورد، ایران
اعظم رونقی - کارشناس دفتر مطالعات پایه منابع آب، شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی، بجنورد، ایران

شبکه های پایش آب زیرزمینی داده های مهمی را ارائه می دهند که برای درک دینامیک سامانه های هیدروژئولوژیکی ضروری هستند. ازآنجاکه هزینه نصب و نگهداری شبکه های پایش آب زیرزمینی بسیار زیاد است، طراحی بهینه و ارزیابی اثربخشی شبکه پایش ضرورت می یابد. این مقاله کاربرد یک روش جدید زمین آماری را مبتنی بر مفهوم «احتمال پذیرش»، با هدف بهینه سازی شبکه چاه های مشاهده ای موجود در آبخوان آبرفتی شیروان، واقع در استان خراسان شمالی، ارائه می نماید. بهاین منظور با انتخاب واریوگرام مناسب و با استفاده از کریجینگ معمولی، احتمال پذیرش در آبخوان محاسبه شد. سپس بر اساس الگوی مکانی سطح آب زیرزمینی، احتمال پذیرش برای بخش های مختلف آبخوان محاسبه و مقادیر «دقت پذیرش» در سطوح احتمالی مختلف تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد با شبکه چاه های مشاهده ای موجود، ۱۹/۲ درصد از سطح آبخوان دقت پذیرش بسیار بالایی دارد. از سوی دیگر، با اصلاح شبکه چاه های مشاهده ای موجود و اضافه شدن نقاط پیشنهادی، ۴۶/۷ درصد از سطح آبخوان دقت پذیرش بسیار بالایی خواهد داشت. بنابراین، به نظر می رسد ایجاد چاه های مشاهده ای جدید در نقاط پیشنهادی و یا جابهجایی چاه های کم اهمیت به این نقاط، باعث افزایش دقت پذیرش و بهبود کارایی شبکه چاه های مشاهده ای موجود می شود.

احتمال پذیرش, پایش آب زیرزمینی, دقت پذیرش, زمین آمار, کریجینگ