سیر تحول و تطور اندیشه منجی باوری از اوستای متقدم تا منابع پهلوی

از زمان زیست زرتشت تا کتابت اوستا و منابع پهلوی، ذیل موعودباوری و منجی تغییرات ماهوی شکل گرفته است. گذشت سده ها و وقوع رخدادهای تاریخی، چون حمله اسکندر در این اثنا و ظهور و بروز نحله های فکری در این ادوار و از همه مهم تر پویایی سنت شفاهی ایرانیان و تغییراتی که به تبع آن می آید، همه و همه دست به دست هم داده تا شاهد تحول اندیشه منجی باوری از گاهان تا منابع پهلوی باشیم. علی رغم پژوهش های گوناگون، پژوهشگران نتوانسته اند چشم انداز و فرضیه های درخوری، مبتنی بر چگونگی و چرایی سیر تطور اندیشه منجی-باوری از اوستای متقدم تا منابع پهلوی ارائه دهند. از این رو، پژوهش حاضر با رویکرد تبیین سیر این تطور به روش توصیفی تحلیلی و بر اساس داده های کتابخانه ای و اجماع روایات دینی و وقایع تاریخی، سعی در ارائه ی دیدگاهی تازه در این رابطه دارد. از نتایج به دست آمده چنین بر می آید که منجی باوری در اندیشه ی ایرانیان باستان، بنا بر رخدادهای سیاسی، اجتماعی و تمهیدات موبدان سیری تکوینی طی نموده است. و در طول قرون متمادی این اندیشه از باورهای زرتشت تا زرتشتیان متاخر دستخوش تغییراتی شده است و از وجه خردباورانه آن به سوی اسطوره باوری رفته است.

کلیدواژه ها:

اهورا مزدا ، زرتشت ، منجی ، سوشیانت ، فرشگرد