بررسی مقاومت تدریجی (Slow rusting) در برخی از لاین های پیشرفته گندم نسبت به زنگ ساقه (Puccinia graminis f. sp. tritici)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهش های کاربردی در گیاه پزشکی، دوره: 10، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ARPP-10-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 220
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صفرعلی صفوی

بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل

فرزاد افشاری

بخش تحقیقات غلات، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

چکیدهظهور و گسترش سریع نژادهای بیماریزای عوامل زنگ­های گندم تحقیقات را به سمت یافتن منابع مقاومت پایدار هدایت کرده است. مقاومت تدریجی (Slow rusting) نوعی مقاومت نژاد غیراختصاصی و پایدار است. در این مطالعه به منظور تشخیص منابع احتمالی دارای مقاومت پایدار نسبت به زنگ ساقه، پارامترهای مقاومت تدریجی شامل ضریب آلودگی (CI)، شدت نهایی بیماری (FRS)، نرخ آلودگی ظاهری (r) و مقدار نسبی سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (rAUDPC) در ۴۶ لاین گندم همراه با شاهد حساس (مخلوط رقم­McNair  و لاین CD-۹۰-۱۲ ) طی سال­های زراعی ۹۵-۱۳۹۴ و ۹۶-۱۳۹۵ در مزرعه آزمایشی ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل ارزیابی شدند. ارزیابی لاین­ها تحت شرایط آلودگی طبیعی و در برابر جمعیت نژادی دارای پرآزاری برای ژن­های مقاومت­Sr۲۵،­Sr۵ ،­Sr۶ ،­Sr۷a  ،Sr۹f  ، ­Sr۲۳،­Sr۲۸ ،­Sr۲۹ ،­Sr۳۰ ،­Sr۳۳ ،­Sr۳۴ ،­Sr۳۷ ،­SrDP۲ ، ­SrGT،­SrPL ،­SrWLD ،SrH   و SrTmp انجام شد. نتایج بررسی­ها نشان داد که لاین­های گندم M-۹۳-۱۳، M-۹۳-۱۴،M-۹۳-۱۶  و M-۹۳-۲۰ مقادیر پایینی از CI، FRS، r  و rAUDPC نشان دادند و به ­عنوان لاین­های دارای سطح مطلوب مقاومت تدریجی در نظر گرفته شدند. لاین­های شماره ­C-۹۳-۱۰، C-۹۴-۶،C-۹۴-۸ ­، CD-۹۴-۶ M-۹۳-۳، M-۹۳-۱۲ وM-۹۳-۱۸  مقادیر متوسطی از پارامترهای مقاومت به زنگ ساقه را نشان دادند و به­ عنوان لاین­های دارای سطح متوسط مقاومت تدریجی برای زنگ ساقه در نظر گرفته شدند. ۲۵ لاین نیز دارای سطح پایین مقاومت تدریجی و بقیه لاین­ها در گروه لاین­های حساس و بدون هیچ نوع مقاومت تدریجی گروه­بندی شدند. لاین­های دارای سطح مطلوب و متوسط مقاومت تدریجی که از این مطالعه تشخیص داده شدند، می­توانند برای معرفی رقم کاندید شده یا در برنامه ­های به ­نژادی گندم نسبت به زنگ ساقه استفاده شوند.

کلیدواژه ها

زنگ سیاه, پرآزاری, مقاومت نسبی, سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.