مقایسه سمیت گوارشی عصاره های کرفس (Apium graveolens) و علف داسی (Falcaria vulgaris) با حشره کش Bt علیه بید سیب زمینی، Phthorimaea operculella )

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: پژوهش های کاربردی در گیاه پزشکی، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ARPP-11-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 198
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اکرم حاتمی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

داود محمدی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

ناصر عیوضیان کاری

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

چکیدهدر این بررسی اثرات کشندگی و زیستی عصاره­ های هگزانی، اتیل­استاتی و متانولی گیاهان کرفس (Apium graveolens) و علف­ داسی (Falcaria vulgaris) از تیره چتریان با حشره ­کش Bt علیه لاروهای سن اول بید سیب­ زمینی مورد مقایسه قرار گرفت. اندام­ های هوایی گیاهان پس از خشک شدن در سایه با روش خیساندن در حلال­ های اشاره شده، عصاره­ گیری شدند. نتایج نشان داد که طی ۲۴ ساعت، سمیت عصاره اتیل­استاتی کرفس و علف­داسی به­ترتیب با مقادیر LC۵۰ برابر با ۲۱/۰ و ۳۸/۰ میلی­ گرم بر لیتر به­ طور معنی­ داری از بقیه عصاره­ ها و حتی Bt (۸۴/۱ میلی ­گرم بر لیتر) بیشتر بود. تاثیر کشندگی عصاره­ های هگزانی و اتیل­استاتی هر دو گیاه حتی طی ۴۸ و ۷۲ ساعت نیز بیشتر از Bt بود. با وجود تاثیر کمتر، عصاره­ های متانولی هر دو گیاه بیشترین میزان شیب خط دز- اثر را داشتند. بیشترین میزان پتانسیل نسبی محاسبه شده ۷۶/۶۹ برابر بود که در مقایسه سمیت عصاره اتیل­استاتی کرفس با Bt به­ دست آمد و نشان­ دهنده قدرت کشندگی بسیار بالای این عصاره در مقایسه با Bt بود. طبق نتایج، عصاره اتیل­استاتی هر دو گیاه در مقایسه با سایر عصاره ­ها روی آنزیم استیل ­کولین استراز لاروهای سن اول اثر مهارکنندگی قابل توجهی داشتند به­ طوری که در غلظت LC۷۰، فعالیت این آنزیم را بین ۷۰-۶۰ درصد مهار کردند. درصد ظهور حشرات کامل تحت تاثیر غلظتLC۷۰  عصاره ­های اتیل­استاتی هر دو گیاه بین ۶۸ الی۸۰ درصد کاهش یافت. طول دوره نشو و نمایی لاروی نیز در اثر استفاده از عصاره­ های اتیل­استاتی و متانولی هر دو گیاه در مقایسه با شاهد به ­طور متوسط هشت روز افزایش یافت.

کلیدواژه ها

واژه ­های کلیدی: اثرات ضدتغذیه ­ای, پتانسیل نسبی, حشره­ کش گیاهی, طول دوره نشو و نمایی, مهارکننده استیل­ کولین ­استراز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.