مهدی مخبر یوسف آباد - کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام دانشگاه تبریز
جلیل شجاع - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه تبریز
مرتضی بهروز لک - دانشجوی ارشد فیزیولوژی دام دانشگاه تبریز
صادق علیجانی - دانشجوی دکترای ژنتیک و اصلاح دام دانشگاه تهران

این مطالعه به منظور ارزیابی خصوصیات کیفی الیاف پشم نسل دوم گوسفندان دورگ آرخارمرینوس× قزل و آرخارمرینوس × مغانی ودرجه اهمیت الیاف این گوسفندان در صنایع نساجی انجام شد. برای انجام این تحقیق از تعداد 180 رأس گوسفند دورگ در طی 3 سال( 1382-1380 ) نمونه برداری شد و نمونه های برداشته شده در آزمایشگاه تکنولوژی پشم و پوست برای صفات قطر تار پشم، ضریب تغییرات قطر، طول دسته الیاف پشم ناشور، درصد تارهای کمپ و درصد تارهای مدولائی مورد ارزیابی قرار گرفتند. میانگین بدست آمده برای این صفات در نسل دوم دورگ های آرخارموینوس × قزل و آرخارمرینوس× مغانی به ترتیب 3.41±26.33 میکرون، 9.36±34.64 درصد، 9.36±10.15 سانتیمتر، 4.99±2.82 درصد و 5.85±3.39 درصد، 3.7±26.99 میکرون، 14.53±36.52 درصد، 2.99±10.09 سانتیمتر 4.99±2.82 درصد و 4.54±3.24 بدست آمد. پشم نسل دوم دورگ نسبت به نژاد خالص بومی ظریف تر با ضریب تغییرات کمتر و درصد تارهای کمپ و مدولائی و طول دسته الیاف کمتری بود. اثر ترکیب ژنتیکی بر روی هیچکدام از صفات مورد مطالعه معنی دار نبود. نسل دوم دورگ های آرخارمرینوس× قزل و آرخارمرینوس× مغانی از نظر صفات سفره پشم با والدین خالص بومی اختلاف معنی داری داشت و در تمامی صفات مورد مطالعه کیفیت بهتری نسبت به والدین بومی خود داشتند. با استفاده از میانگین قطر و میزان تنوع آن در بین الیاف نمره فاستونی در آزمایش اخیر بر روی نسل دوم دورگهای آرخارمرینوس× قزل و آرخارمرینوس× مغانی در محدوده s62-s52 که مربوط به نژادهای پشم متوسط می باشد، قرار دارد.

آرخارمرینوس× قزل، آرخارمرینوس× مغانی، دورگ، کمپ، مدولا