ارزیابی و مقایسه پایداری بوم نظام های کشت گندم و ذرت (مطالعه موردی: منطقه سنجابی استان کرمانشاه)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، دوره: 29، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SUST-29-2_020
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 223
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی نوری

گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی

محمود خرمی وفا

گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی

فرزاد مندنی

گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی

هادی ویسی

پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

این بررسی باهدف ارزیابی پایداری بوم نظام های کشت گندم و ذرت در بازه زمانی سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۵ در بخش سنجابی شهرستان کرمانشاه اجرا شد. روش پژوهش پیمایشی و ابزار تحقیق پرسشنامه بود،  که از طریق مصاحبه با کشاورزان منطقه تکمیل گردید. پرسشنامه ها در قالب طیف لیکرت و به صورت پرسش هایی با پاسخ چندگزینه ای و بسته تدوین شدند. بر اساس جامعه هدف و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد نمونه برای جامعه آماری ذرت کاران و گندم کاران به ترتیب ۵۶ و ۹۲ فرد به دست آمد. نتایج نشان داد که بوم نظام های گندم آبی و ذرت به ترتیب ازنظر مولفه های زیست محیطی و اقتصادی برتری معنی داری داشتند، ولی از نظر اجتماعی اختلاف معنی داری میان دو سامانه مشاهده نشد. نتایج همچنین نشان داد که تنها ۴/۴ درصد از مزارع گندم و ۱/۸ درصد مزارع ذرت در منطقه وضعیت کشاورزی پایدار داشتند. درمجموع، برتری نسبی مزارع ذرت نسبت به مزارع گندم در شاخص های اقتصادی سبب شده است که مخاطرات زیست محیطی کشت ذرت در منطقه در نظر گرفته نشود. هرچند درصورت در نظر گرفتن بهره وری آب، پایداری اقتصادی کشت ذرت نیز بسیار کاهش خواهد یافت. در نهایت، بهره گیری از روش های غیر شیمیایی آفات و علف های هرز به ترتیب در بوم نظام های ذرت و گندم می تواند تا حد زیادی در افزایش پایداری این بوم نظام ها سهیم باشد.

کلیدواژه ها

بهره وری, پژوهش پیمایشی, غلات, کشاورزی پایدار, محیط زیست

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.