حدیث یاقوتی - فیزیک و حفاظت خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
ابراهیم پذیرا - گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
ابراهیم امیری - گروه مهندس آب، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان

چکیده اهداف: تحقیق حاضر جهت کمی­سازی عملکرد برنج در شهرستان شفت، واقع در استان گیلان اجرا شد و نقشه پهنه­بندی زراعی تولید از طریق رهیافت سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)  تهیه­ گردید. مواد و روش­ها: اطلاعات مزرعه­ای ۱۰۰ نقطه شالیزارهای منطقه در دو سال زراعی (۱۳۹۱ و ۱۳۹۲) برای شبیه­سازی توسط مدل WOFOST اندازه­گیری شد. داده­های موجود برای دو دسته ارقام محلی و پرمحصول در منطقه، مورد سنجش قرار گرفت. یافته­ها: نتایج مدل اختلاف معنی­داری بین مقادیر مشاهده شده عملکرد دانه برنج با مقادیر شبیه­سازی نشان نداد (Sig <۰.۰۵). مقدار ضریب تبیین (R۲) برای هر دو دسته ارقام حدود ۸۰/۰ به­دست آمد، و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE) به ترتیب برای ارقام محلی و پرمحصول ۱۳ و ۷ درصد حاصل شد. ارزیابی نتایج آماری حاکی از مشابهت مطلوب داده­های واقعی و برآورد شده است. همچنین شاخص­های آماری نشان می­دهد مدل در برآورد عملکرد شالیزارهای با ارقام محلی از خطای کمتری نسبت به ارقام پرمحصول برخوردار است. در مطالعاتی که در مقیاس بزرگ انجام می­گیرد، خطای برآورد بیشتر ناشی از اختلاف در مدیریت زراعی می­باشد. توزیع مکانی عملکرد دارای شدت و نوساناتی در سطح محدوده مورد مطالعه بوده است، که می­تواند در پاسخ به مقادیر مختلف نهاده­ها، تاخیر در تاریخ کاشت، بارندگی­های خارج از فصل و تنوع در خاک و وضعیت فیزیوگرافی اراضی ­باشد. نتیجه­گیری: بنابراین به­کارگیری مدل­های شبیه­سازی در دستیابی به تولید پایدار برنج و صرفه­جویی اقتصادی نهاده­های کشاورزی در منطقه می­تواند کارگشا ­باشد و دورنمایی از شرایط تولید در اختیار کشاورزان و مدیران قرار ­دهد.

برنج, پرمحصول, پهنه بندی زراعی, محلی, GIS, IDW, WOFOST