رقیه فرضی امین آباد - گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
صفر نصراله زاده - گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کاظم قاسمی گلعذانی - گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده اهداف: گلرنگ گیاه دانه روغنی متحمل به کم­آبی بوده و در تولید روغن، نقش مهمی دارد، و این پژوهش جهت بررسی واکنش گلرنگ در شرایط کم­آبی و محلول پاشی پوترسین و براسینولید در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید.   مواد و روش­ها: در سال ۱۳۹۸ پژوهشی به صورت طرح کرت­های خرد شده بر پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در محل مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز انجام گردید تا واکنش گلرنگ به فواصل مختلف آبیاری I۱)، I۲، I۳، I۴: به ترتیب آبیاری پس از ۷۰، ۱۰۰، ۱۳۰ و ۱۶۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و آب پاشی (شاهد) و محلول­پاشی پوترسین (۶۰ میکروگرم در لیتر) و ۲۴-اپی براسینولید (۲۵ میکرو گرم در لیتر) مورد تحقیق قرار گیرد. کرت­ها تا زمان استقرار کامل گیاهچه­ها به طور مرتب آبیاری شدند و سپس فواصل آبیاری مطابق تیمارها اعمال گردید. محلول پاشی قبل از گلدهی انجام شد.   یافته­ها: در محدودیت­های آبی متوسط و شدید میانگین شاخص کلروفیل برگ، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، درصد پوشش سبز و محصول دانه کاهش، ولی دمای برگ به طور معنی­داری افزایش یافت و محلول­پاشی تنظیم کننده­های رشد در همه تیمارهای آبیاری موجب بهبود این صفات گردید.   نتیجه­گیری: کاربرد پوترسین و براسینولید در انتهای رشد رویشی در یک مرحله در شرایط تنش کم­آبی اثر معنی­داری رویویژگی­های گلرنگ داشته و موجب افزایش عملکرد دانه در تمامی تیمار­های آبیاری به ویژه در آبیاری مطلوب شد. با استفاده از پوترسین و براسینولید در شرایط کم­آبی می­توان محصول مناسبی را تولید نمود.

واژه­های کلیدی: پوشش سبز, تنظیم کننده­های رشد, شاخص کلروفیل, گلرنگ, محصول دانه, محلول­پاشی