اثرات زیست محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، دوره: 31، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SUST-31-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 147
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جبرائیل تقی نژاد

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

عادل واحدی

موسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

چکیدهاهداف: ارزیابی چرخه حیات (LCA)رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع وانتشارآلاینده­ها محاسبه می­گردد. یکی از محدودیت­های استفاده از نهاده­ها در بخش کشاورزی انتشار آلاینده­های مختلف می­باشد که اثرات منفی بر محیط زیست دارند. هدف از این پژوهش بررسی انتشار آلایند­ه­های زیست­محیطی در مراحل مختلف تولید گندم آبی در استان اردبیل است. مواد و روش­ها: برای تجزیه وتحلیل اثرات زیست محیطی، از روش ISO۱۴۰۱۴ به ازای یک واحد کارکردی معادل با یک تن دانه استفاده شد. داده­های موردنیاز از طریق پرسشنامه ومصاحبه حضوری با تولیدکنندگان گندم آبی استان در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ جمع آوری شدند. اثرات زیست­­محیطی در قالب هفت گروه تاثیر گرمایش جهانی، سمیت برای اکوسیستم­های خشکی، اسیدی شدن، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات، تخلیه منابع پتاسیم و منابع آبی با استفاده از ارزیابی چرخه حیات(LCA)  مورد بررسی قرار گرفت.  یافته­ها: برآورد شاخص­های زیست محیطی (EcoX) و یا تخلیه محیطی (RDI) برای گروه­های تاثیر نشان داد که ارزش­های EcoX و RDI برای گروه­های تاثیر گرمایش جهانی، اسیدیته، اوتریفیکاسیون اکوسیستم خشکی و تخلیه منابع فسیلی، فسفات، پتاسیم و منابع آبی به ترتیب برابر با ۰۷۵/۰، ۱۷۸/۰، ۴۰۱/۰، ۰۳۶/۰، ۶۲۸/۰، ۰۴۰/۰ و ۳۵۳/۰ به­دست آمد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت در میان شاخص­های زیست محیطی اوتریفیکاسیون خشکی بیشترین تاثیر منفی و در میان گروه­های تخلیه منابع، تخلیه منابع فسفات بالاترین پتانسیل آسیب به محیط زیست را دارد. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد که مدیریت مصرف بهینه کودهای شیمیایی به ویژه کود نیتروژن و فسفر بر مبنای بهره­گیری از اصول کم نهاده و کاربرد انواع نهاده­های آلی، کاشت گیاهان تثبیت­کننده نیتروژن و خاک ورزی حداقل می­توان از روش های مختلف مدیریت نظام زراعی بهره جست. تا بتوان گامی برای کاهش اثرات زیست محیطی باشد.

کلیدواژه ها

آلاینده,  ارزیابی چرخه حیات, اوتریفیکاسیون خشکی, گندم, تخلیه منابع

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.