کاربرد روش های زمین آمار در بهینه یابی و تقویت شبکه ی ایستگاه های باران سنجی استان کردستان جهت افزایش صحت مدل سازی های هیدرولوژیک

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 3، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_HYD-3-8_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 258
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

داود مختاری

استاد گروه ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز

آرش زندکریمی

دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور دانشگاه تبریز.

شیدا زندکریمی

دانشجوی کارشناسی ارشد

چکیده

بارندگی به عنوان اصلی­ترین ورودی در مدل­سازی­های هیدرولوژیک محسوب می­شود. شبکه­ی کارآمد ایستگاه­های باران­سنجی، شبکه­ای است که از تراکم مناسبی برخوردار بوده و در نقاط فاقد ایستگاه، برآورد مطلوبی از بارش داشته­ باشد. به منظور بهینه­سازی موقعیت ایستگاه­های باران­سنجی روش­های متفاوتی ارایه شده که در این میان روش­های زمین­آمار به طور گسترده مورد استفاده قرار می­گیرند. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ایستگاه­های باران­سنجی استان کردستان و بهینه­سازی موقعیت این ایستگاه­ها با استفاده از روش­های زمین­آمار صورت گرفته ­است. در این تحقیق و در راستای ارزیابی دقت روش­های مختلف درون­یابی مشخص شد که روش Ordinary Kriging با مدل تابع Circular نسبت به سایر مدل­ها از اعتبار بیشتری برخوردار بوده و مناسب­ترین روش درون­یابی پراکنش بارش در استان کردستان می­باشد. در ادامه به منظور بهینه­یابی و برآورد خطای ایستگاه­های موجود از داده­های بارش ۱۴۵ ایستگاه هواشناسی استفاده گردیده­است و با توجه به وسعت زیاد منطقه­ی مورد مطالعه و تغییرات زیاد داده­های بارش، ناحیه­بندی منطقه یا خوشه­بندی ایستگاه­ها صورت گرفت­ و کل منطقه به ۸ خوشه تقسیم شده­ است. نتایج حاصله از بهینه­یابی بر مبنای ضریب تغییرات کریجینگ نشان می­دهد که با اضافه شدن ۱۷ ایستگاه پیشنهادی جدید به شبکه­ی باران­سنجی موجود در این استان، مقادیر ضریب تغییرات مکانی بارش سالانه از بخش­های مرکزی تا جنوبی بین ۰.۲۱ تا ۶.۶۷ درصد و در نواحی غربی نزدیک به ۱۲ درصد کاهش می­یابد. نتایج پژوهش حاضر به­ منظور کاربرد روش­های زمین­آمار در بهینه­یابی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نقشه­های تولید شده نیز برای سازمان­های اجرایی (وزارت نیرو، سازمان هواشناسی و ...) از ارزش کاربردی بالایی برخوردار هستند.

کلیدواژه ها

: بهینه سازی, شبکه ایستگاه باران سنجی, زمین-آمار, GIS, استان کردستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.