کاربرد مدل درختی M۵ در پیش بینی خشکسالی (مطالعه ی موردی: مراغه، ایران)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 3، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_HYD-3-8_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 333
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدتقی ستاری

استادیار گروه مهندسی آب،دانشکده ی کشاورزی،دانشگاه تبریز

رسول میرعباسی نجف آبادی

استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

مسعود علیمحمدی

کارشناس ارشد مهندسی عمران- آب.

چکیده

در کشورهای خشک و نیمه­ خشکی مانند ایران، پیش بینی دقیق خشکسالی­ها، نقش بسیار مهمی در مقابله با بحران ناشی از خشکسالی و مدیریت سیستم های منابع آب ایفا می کند. با توجه به اینکه شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI) به عنوان یکی از مناسب­ترین شاخص برای تحلیل خشکسالی شناخته شده است، در این تحقیق، جهت پیش بینی SPI از مدل درختی M۵ استفاده گردید. بدین منظور از داده­های بارش ماهانه ایستگاه همدیدی مراغه در یک دوره­ی ۲۵ ساله (۸۹-۱۳۶۵) استفاده و شاخص SPI در مقیاس ۶ ماهه استخراج گردید. نتایج نشان داد که شهرستان مراغه در دو دهه­ی اخیر با خشکسالی­های پی در پی و شدیدی مواجه بوده است. سپس با استفاده از مدل درختی M۵ اقدام به پیش­بینی مقادیر شاخص SPI در مقیاس زمانی ۶ ماهه برای ۱ تا ۱۲ ماه آینده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان شاخص SPI در مقیاس­های زمانی گذشته بیشترین تاثیر را نسبت به پارامترهای دیگر در پیش بینی شاخص بارش استاندارد شده دارد و با افزایش طول دوره­ی­­ پیش­بینی از دقت مدت کاسته می­شود. به طوری که در محاسبه SPI۶ برای یک ماه آینده مقدار ضریب همبستگی حدود ۹۴/۰ به دست آمد که این مقدار برای ۱۲ ماه آینده به حدود ۴۰/۰ کاهش پیدا کرد. با این وجود نتایج نشان داد که مدل درختی M۵ با ارایه­ی روابط خطی کاربردی و قابل فهم از دقت و توانایی نسبتا بالایی در پیش بینی خشکسالی برخوردار است.

کلیدواژه ها

خشکسالی, داده کاوی, مدل درختی M۵, مراغه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.