بررسی تاثیر تغییرکاربری اراضی و اقلیم بر رواناب حوضه ی آبخیز با استفاده از مدل SWAT (مطالعه ی موردی :حوضه ی گرین)
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 5، شماره: 16
- کد COI اختصاصی: JR_HYD-5-16_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 331
نویسندگان
دانش آموخته ی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده ی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران
دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده ی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران، نویسنده مسئول.
استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده ی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران.
استادیار گروه منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
دانشیار گروه منابع طبیعی، دانشکده ی منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران
چکیده
چکیده تغییر کاربری اراضی و تاثیر پدیدهی تغییر اقلیم بر فرآیندهای هیدرولوژیکی و رواناب سطحی حوضهی آبخیز میتواند به مدیریت چالشهای منابع آب و برنامهریزی صحیح و مدیریت حوضههای آبخیز کمک نماید. در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم بر رواناب، مدل SWAT مورد استفاده قرار گرفت. برای پیشبینی کاربری اراضی حوضهی گرین از تصاویر ماهواره لندست سالهای ۱۹۸۶، ۲۰۰۰، ۲۰۱۴، مدل مارکوف وCA مارکوف استفاده و نقشهی کاربری اراضی سال ۲۰۴۲ پیشبینی شد. ریز مقیاس نمایی دادههای بارش و دما نیز توسط مدل SDSM انجام شد و خروجیهای مدل HADCM۳ جهت پیشبینی اقلیم آتی حوضهی گرین استفاده گردید. با توجه به ضریب نش ساتکلیف و ضریب تعیین به دست آمده در مرحله واسنجی (به ترتیب برابر با ۵۹/۰ و۶۰/۰) و مرحلهی اعتبارسنجی (به ترتیب برابر با ۶۶/۰ و ۶۷/۰) این مدل دارای کارایی قابل قبولی در پیشبینی متغیرهای مورد بررسی در حوضهی آبخیز مورد مطالعه است. نتایج بهدست آمده نشان میدهد با ثابت ماندن روند تغییرات دورهی پایه در سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۴ این منطقه شاهد افزایش ۲۸/۲ درصدی مساحت جنگل و کاهش ۰۷/۲ درصدی مساحت مرتع تا سال ۲۰۴۲ نسبت به سال ۲۰۱۴ خواهد بود و همچنین مشاهده میشود که در اکثر ماههای سال در دورهی آتی میانگین بارش ماهانه دارای روند کاهشی و میانگین دما دارای روند افزایشی خواهد بود. نتایج بیانگر این موضوع است که تغییر کاربری اراضی در دورهی آتی با کاهش مساحت مرتع و اراضی بدون پوشش و افزایش مساحت اراضی جنگلی و همچنین تغییر اقلیم تحت سناریوهایA۲ و B۲ موجب کاهش میزان رواناب میگردد. در نهایت نتایج نشان داد کاهش میزان رواناب در دوره ۲۰۴۲ تا ۲۰۵۰ نسبت به دورهی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ در اثر تغییر اقلیم (بارش و دما) بیشتر از میزان کاهشی است که در اثر تغییر کاربری اراضی ایجاد میشود.کلیدواژه ها
کلمات کلیدی: تغییر اقلیم, حوضه ی گرین, رواناب, کاربری اراضی, مدل SWATاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.