مریم بیاتی خطیبی - استاد دانشگاه تبریز
مریم شهبازی - سایر
محمدامین حیدری - سایر

چکیده  ویژگی سازندهای سطحی پهنه­های خاستگاه شاخابها و تغییرات زیست محیطی در ابعاد متعددی بر حوزه­های موثر بر حیات انسان، از جمله کیفیت آب اثر می­گذارند. دست­کاری غیراصولی شیب­ها توسط انسان و صنعتی شدن جوامع سبب تولید آلاینده­های مختلف گردیده که با ورود به محیط زیست انسان و به­ویژه در منابع آب، باعث کاهش کیفیت آب شده است. ورود مواد جامد به آب و افزایش بیش از حد مجاز غلضت یونهای، موجود در آب کشاورزی و سایر استفاده­ها از آب، آن را با محدودیت رو­به­رو می­سازد. لذا آلودگی و یا کاهش کیفیت منابع آب می­تواند به­طور مستقیم و غیرمستقیم سلامتی انسان و امنیت غذایی او را به خطر اندازد. رودخانه اهر یکی از رودخانه­های مهم دامنه­های غربی سبلان می­باشد و نقش موثری در سیراب­سازی و تامین آب اراضی کشاورزی و شهرها و روستاهای در مسیر خود دارد. ولی در سال­های اخیر این رودخانه دچار تغییراتی در میزان دبی و رواناب حوضه گردیده است. بنابراین، در این پژوهش به­صورت موردی تغییرات درازمدت کیفیت آب رودخانه در ایستگاه اهر با استفاده از شاخص­های (pH, Na، SO۴، TDS) مورد بررسی و با استفاده از آزمون آماری من-کندال روندیابی گردیده است و سپس با استفاده از رابطه رگرسیون خطی هر سه شاخص تا سال ۱۴۰۰پیش­بینی شده است. نتایج این بررسی، نشان می­دهد، هر سه شاخص در طول دوره چهل ساله مورد مطالعه، روند افزایشی داشته­اند، که در نتیجه آن شاخص Na همچنان در منطقه خوب، شاخص SO۴، در محدوده خوب و قابل قبول و شاخص TDS به محدوده نامناسب و بد برای مصرف انسان بر اساس آستانه­های تعیین شده شولر رسیده است. بنابراین بر اساس نتایج و پیش­بینی­های انجام شده، مواد جامد محلول در آب منطقه مورد مطالعه به­شدت افزایش یافته و در صورت تداوم و تشدید این روند منجر به آلودگی آب این رودخانه و مضر برای مصرف انسان می­گردد.

کیفیت آب, آلودگی آب, TDS, ویژگی های آب, سلامتی انسان, رودخانه اهر