ارزیابی طرح های ساماندهی رودخانه با استفاده از مدلMIKE۱۱ مطالعه ی موردی: زرینه رود در حومه ی شهر شاهین دژ

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 7، شماره: 22
  • کد COI اختصاصی: JR_HYD-7-22_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 153
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی صمدیان

دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب دانشگاه تبریز و مدرس گروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی علم و فن ارومیه

بهزاد حصاری

استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ایران

میرعلی محمدی

دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده ی فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه

محمد حسین تقی اعلمی

استاد گروه مهندسی عمران، دانشکده ی فنی و مهندسی، دانشگاه تبریز

چکیده

رودخانه ها سیستمی کاملا پویا بوده و الگوی مورفولوژیک آن ها به طور پیوسته در طول زمان تغییر می کند. ازاین رو با بررسی رفتار هیدرولوژیکی و هیدرولیکی آن اهمیت طرح های ساماندهی، کنترل سیلاب و هرگونه تغییر در هندسه و مورفولوژیک رودخانه، که منجر به تغییر مشخصه های هیدرولیک جریان می­شود باید همواره مورد توجه باشد. در این تحقیق شرایط هیدرودینامیکی بازه­ی بالادست و پائین دست سازه پل وحدت در شهر شاهین­دژ آذربایجانغربی به طول یک کیلومتر با نرم افزار MIKE۱۱ در شرایط موجود و سناریوهای مختلف متاثر از عملیات ساماندهی شبیه­سازی گردید. در شرایط موجود (پل با دهنه ۱۲۰ متری)، به ازای دوره­ی بازگشت ۲۵ سال رودخانه (دبی ۱۲۰۰مترمکعب بر ثانیه)، سطح آب بالاتر آمده و سواحل اطراف در معرض خطر سیل قرار می گیرد. با عملیات ساماندهی و تعریض پل به دهنه­ی ۳۰۰ متری، علاوه بر آزادسازی حدود ۹۰ هکتار از اراضی مجاور در دو سمت رودخانه، مقادیر سطح جریان و به تبع آن تراز سطح آب در حدود ۶۵ سانتی متر کاهش داشته که باعث افزایش ظرفیت میزان آبگذری رودخانه (در حدود ۱۱۵ هزار مترمکعب) در محدوده­ی مورد نظر خواهد شد. ضمنا میزان خطای برآورد حجم جریان ( REV ) و میزان خطای نسبی در دبی اوج ( REQP ) برای شرایط ساماندهی به ترتیب برابر ۱۹۷/۰ و ۷۹۲/۱ درصد بوده که در حدود ۰۶۸/۰ و ۸۲/۲ درصد نسبت به شرایط موجود کاهش داشته که بر اساس دامنه­ی شاخص های آماری، تناسب کاملی بین داده های مشاهداتی و شبیه سازی شده وجود داشته است. این مقادیر نشانگر تاثیر بالقوه عملیات ساماندهی رودخانه در آبگذری و روندیابی جریان است.

کلیدواژه ها

شبیه سازی ساماندهی رودخانه, زرینه رود, تراز سطح آب سیلاب, شبیه سازی پل با عرشه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.