بررسی تطبیقی معنای محصنات در تفاسیر شیعه و سنی تا قرن هفتم

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 225

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTT-8-15_002

تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1401

چکیده مقاله:

تاریخ دریافت: ۱۲/۶//۱۴۰۰   |   تاریخ اصلاح: ۱۸/۰۱/۱۴۰۱   |   تاریخ پذیرش: ۱۸/۰۱/۱۴۰۱ محصنات در آیه ۲۴ سوره نساء، مصداق های گوناگونی در تفاسیر متقدم شیعه و سنی دارد. مفسران پیشین اهل سنت، بر پایه نیازها و زمینه هایی چون: سنت نقل ماثورات، گوناگونی رفتار پیامبر (ص) و خلفا در برخورد با اسیران و مشروعیت و تقدس خلفا، محصنات را به معنای زنان اسیر شوهردار معنا کردند؛ ولی زمینه متفاوت در شیعه، مایه آن شد که معنای زن اسیر شوهردار در تفاسیر پیشین شیعه بیان نشود و آن ها محصنات را بیش تر به معنای زن آزاد یا کنیز دانستند. این تفاوت پس از نگارش تفاسیر جامع نخستین از میان رفت و بازگفت شیعیان و اهل سنت از منابع تفسیری یک دیگر، موجب شد تا تمایز نخست میان شیعیان و اهل سنت درباره معنای محصنات، در این تفاسیر دیده نشود. به این ترتیب، گویی به زمینه و بسترهایی که دستاویز پذیرش یک دیدگاه تفسیری در تفسیرهای پیشین بود، در دوره های بعد چندان توجه نشد؛ به ویژه آن که در میان شیعه و سنی، بهره مندی برابر از منابع یک دیگر نبود و تفاسیر شیعه بیش از اهل سنت اثر پذیرفتند و این تاثیر به دلیل پذیرش دیدگاه موردپسند تفاسیر پیشین اهل سنت توسط شیخ طوسی و تاثیر شخصیت و کتاب های او بر مفسران بعدی شیعه بود. بهشتی، ن؛ نجفی، م.ج. (۱۴۰۰). بررسی تطبیقی معنای محصنات در تفاسیر شیعه و سنی تا قرن هفتم، دوفصل نامه پژوهش های تفسیر تطبیقی. ۶۴-۳۷-۸ (۱۵)،   Doi: ۱۰.۲۲۰۹۱/PTT.۲۰۲۲.۷۳۸۳.۲۰۱۸

نویسندگان

نرگس بهشتی

دانش آموخته دکتری قرآن و حدیث، قم، ایران

محمدجواد نجفی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قران کریم ...
  • ابن ابی حاتم، عبدالرحمان بن محمد (۱۴۱۹ ق)، تفسیر القرآن ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد (بی تا)، الکامل فی التاریخ، ...
  • ابن اعثم، احمد (۱۴۰۶ ق)، الفتوح، چاپ اول، بیروت: دارالکتب ...
  • ابن العربی، محمد بن عبدالله بن ابوبکر (بی تا)، احکام ...
  • ابن سعد، ابوعبدالله محمد بن سعد بن منیع (۱۴۰۵ ق)، ...
  • ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (بی تا) ، غریب القرآن، ...
  • ازهری، محمد بن احمد (۱۴۲۱ ق)، تهذیب اللغه، چاپ اول، ...
  • ایازی، محمدعلی (۱۳۹۳ ش)، شناخت نامه تفاسیر، چاپ اول، تهران: ...
  • بخش فقه و علوم قرآنی و حدیث (بی تا)، احصان، ...
  • بشیر زاده، اباذر، احصان، دانش نامه پژوهه،T.ihttp://pajoohe.ir/ احصان__a-۴۳۸۶۵.aspxبلاذری، احمد بن ...
  • بلخی، مقاتل بن سلیمان (۱۴۲۳ ق)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، ...
  • پاکتچی، احمد (۱۳۹۲ ش)، تاریخ تفسیر قرآن کریم، تنظیم و ...
  • ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق احمد بن ابراهیم (۱۴۲۲ ق)، الکشف و ...
  • جصاص احمد بن علی (۱۴۰۵ ق)، احکام القرآن، تحقیق محمدصادق ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۹۰ ش)، «آگاهی های تازه درباره غلامان و ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۹۷ ش)، بازشناخت مبانی اصالت میراث حدیثی ...
  • حاتمی، محمدرضا (۱۳۸۴ ش)، بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت ...
  • حائری، محمدمهدی (بی تا)، شجره طوبی، چاپ پنجم، قم: منشورات ...
  • حمیری، عبدالملک بن هشام (بی تا)، السیره النبویه، تحقیق مصطفی ...
  • داوودی، ابوجعفر (۱۴۲۹ ق)، الاموال، تحقیق رضا محمد سالم شحاده، ...
  • دینوری، احمد بن داوود (۱۳۶۸ ش)، الاخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم ...
  • رازی، ابو حاتم (۱۳۸۱ ش)، اعلام النبوه، تحقیق صلاح الصاوی ...
  • رازی، ابوالفتوح حسین بن علی (۱۴۰۸ ق)، روض الجنان و ...
  • رفیعی موحد، مهدی (ش)۱۳۹۴، بررسی تفسیری اتخاذ اخدان در آیات ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۸۹ ش)، تاریخ ایران بعد از اسلام، ...
  • زمخشری محمود (۱۴۰۷ ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، چاپ ...
  • سجادی، صادق (۱۳۷۴ ش)، آل بویه، دائره المعارف بزرگ اسلامی، ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد (بی تا)، بحرالعلوم، تحقیق ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲ ش)، مجمع البیان فی تفسیر ...
  • طبری، محمد بن جریر (بی تا)، تاریخ الطبری، تحقیق محمد ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۴۱۲ ق)، جامع البیان فی تفسیر ...
  • طوسی، محمد بن حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، ...
  • عاملی، جعفر مرتضی (۱۳۸۵ ش)، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ...
  • علی، جواد (۱۹۷۸ م)، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ...
  • عمادی حائری، محمد (۱۳۸۸ ش)، بازسازی متون کهن شیعه: روش، ...
  • عیاشی محمد بن مسعود (۱۳۸۰ ق)، کتاب التفسیر، تحقیق سید ...
  • فراء، ابو زکریا یحیی بن زیاد (۱۹۸۰ م)، معانی القرآن، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۰۹ ق)، کتاب العین، تحقیق مهدی ...
  • فیض کاشانی، محسن (۱۳۷۳ ش)، الوافی، چاپ اول، اصفهان: کتابخانه ...
  • قمی، علی بن ابراهیم (۱۳۶۳ ش)، تفسیر القمی، تحقیق طیب ...
  • کرمر، جوئل (۱۳۷۵ ش)، احیای فرهنگی در عهد آل بویه: ...
  • کریمی نیا، مرتضی (۱۳۸۵ ش)، «شیخ طوسی و منابع تفسیری ...
  • کریمی نیا، مرتضی (۱۳۹۰ ش)، «چهار پارادایم تفسیری شیعه: مقدمه ...
  • کریمی نیا، مرتضی (۱۳۹۳ ش)، التبیان فی تفسیر القرآن، دانش ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۱ ق)، الکافی، تحقیق علی اکبر ...
  • گلمحمدی، سعید، محصنات در آیه ۲۴ نساء به معنای شوهردار ...
  • متز، آدام (۱۳۶۲ ش)، تمدن اسلامی در قرن چهارم یا ...
  • مجتهد شبستری، محمد (۱۳۷۴ ش)، «متون دینی و هرمنوتیک»، فصلنامه ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت: ...
  • مفید، محمد بن نعمان (۱۳۹۹ ق)، الارشاد فی معرفه حجج ...
  • مقداد، محمود (۱۴۰۸ ق)، الموالی و نظام الولاء فی الجاهلیه ...
  • مقریزی، تقی الدین (بی تا)، امتاع الاسماع، تحقیق محمود محمد ...
  • منتظری، حسینعلی (۱۳۷۹ ش)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه محمود ...
  • میبدی، احمد بن محمد (۱۳۷۱ ش)، کشف الاسرار و عده ...
  • نمیری، عمر بن شبه (۱۴۱۰ ق)، تاریخ المدینه المنوره، تحقیق ...
  • نیشابوری، محمود بن ابوالحسن (۱۴۱۵ ق)، ایجازالبیان عن معانی القرآن، ...
  • واحدی نیشابوری، علی بن احمد (۱۴۱۵ ق)، الوجیز فی تفسیر ...
  • واقدی، محمد بن عمر (۱۴۰۹ ق)، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، ...
  • هاشمی شاهرودی، محمود (۱۴۲۶ ق)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل ...
  • هدایت پناه، محمدرضا (۱۳۸۵ ش)، «فتوحات خلفا از منظر فقهای ...
  • یعقوبی، ابن واضح (بی تا)، تاریخ الیعقوبی، قم: نشر اهل ...
  • نمایش کامل مراجع