مهدی فراهانی - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد، ایران
جعفر تابان(نویسنده مسئول) - استادیار دانشگاه شهید محلاتی، قم
سیدکریم خوب بین خوش نظر - دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد، استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران: ایران

تاریخ دریافت: ۱۸/۰۳/۱۴۰۰   |   تاریخ اصلاح: ۱۹/۱۰/۱۴۰۰   |   تاریخ پذیرش: ۱۹/۱۰/۱۴۰۰ هدف این مقاله که با روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی- تحلیلی نوشته شده، بررسی دقیق تر پدیده خرافه گرایی دینی و شناخت عواملی است که از دیدگاه قرآن در بعضی افراد، موجب به وجود آمدن این پدیده می گردد. عواملی چون: سودجویی، دفاع از مذهب موردعلاقه خود و سست نشان دادن عقاید مخالفان، افسادگری در دین و استبداد دینی. گاه نیز براثر ضعف باورهای دینی افراد، خرافاتی مانند بدعت، تحریف، قیاس گرایی، پیروی از متشابهات و یا اشتباهات عمدی یا سهوی ناقل یا شنونده شکل گرفته است. حتی گاهی افراط وتفریط در مسائلی مانند عقل گرایی یا نقل گرایی یا تسامح در دین یا بزرگ نمایی افراد برای اسطوره سازی، از علل به وجود آمدن خرافات دینی به شمار می آید. بی تردید شناسایی علت های خرافه گرایی و خرافه پردازی، از گام های بسیار مهم و اساسی در آسیب شناسی این پدیده نامیمون است و سازوکارهای پیش گیرانه را پیش روی جوامع دینی قرار می دهد و موجب بصیرت افزایی در افراد دین دار می گردد تا در ورطه خرافه و خرافه گرایی گرفتار نگردند و ساحت دین و دین داری را از این وصله ناساز و ناجور دور بدارند. نتیجه این که تنها با تکیه بر عقل و خردورزی و نیز توکل بر خداوند متعال و بالا بردن سطح علم و معرفت و پیروی کامل از تعالیم حیات بخش رهبران آسمانی است که می توان بر این دیو ویران گر غلبه نمود.فراهانی، م؛ تابان، ج؛ خوب بین خوش نظر، س.ک. (۱۴۰۱). علل زمینه ساز خرافه گرایی دینی از دیدگاه قرآن کریم، دوفصل نامه پژوهش های تفسیر تطبیقی. ۸ (۱۵)، ۱۶۶-۱۳۹. Doi: ۱۰۱۰.۲۲۰۹۱/PTT.۲۰۲۲.۶۴۶۱.۱۹۰۷

خرافه گرایی, تحریف, غلو, بدعت, قیاس