سیدشجاع حسین حسینی - دکتری تاریخ معاصر کشورهای اسلامی، جامعه المصطفی(ص).قم.ایران
مرتضی شیرودی - دانشیار گروه تمدن و سیاست اسلامی، مرکز پژوهشی تمدن اسلامی و دین پژوهی پیامبر اعظم(ص)،قم، ایران.

سازمان کنفرانس اسلامی (تاسیس ۱۹۶۹ م/۱۳۴۸ ش) که در سال ۲۰۱۱ م/ ۱۳۹۰ ش به سازمان همکاری اسلامی تغییر نام داد، بیش از آن که در عرصه فرهنگی-تمدنی به فعالیت بپردازد، به یک سازمان سیاسی تبدیل شد اما با عنایت به ماهیت و سابقه فرهنگی-تمدنی کشورهای اسلامی عضو سازمان و ضرورت روز افزون اقدامات غیرسیاسی سازنده و پیش ­برنده در زمینه­ های اجتماعی نیاز به تاسیس یک سازمان فرهنگی-تمدنی در کشورهای اسلامی ذیل سازمان همکاری اسلامی چنان بالا گرفت که در سال ۱۹۸۲ م/۱۳۶۱ ش به تاسیس سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی (آیسسکو) منجر شد اما آیا این سازمان در ایفای نقش فرهنگی-تمدنی خود موفق بوده است؟ مقاله حاضر می­ کوشد با معرفی آیسسکو در بخش اهداف، ماموریت­ ها (فعالیت ­ها) و تبیین سیاست ها و راهبردهای سازمان به سئوال مذکور پاسخ دهد. روش مقاله برای دستیابی به پاسخ سئوال، تاریخی، توصیفی و تحلیلی مبتنی بر روش­شناسی اجتماعی­گرایی است. یافته­ های مقاله عبارت است از: وجود تضادهای مختلف در کشورهای اسلامی از جمله اختلافات سیاسی و نیز، دخالت­های کشورهای غربی چون اسرائیل و آمریکا و تاثیرپذیری آیسسکو از فضای سیاسی سازمان همکاری اسلامی مانع از تحقق کامل اهداف سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی شده ولی ظرفیت­ ها و توانمندهای آیسسکو امیدهای جدیدی را جهت فعالیت­ها و راهبردهای فرهنگی-تمدنی سازمان همکاری اسلامی پدید آورده است.

سازمان همکاری اسلامی, سازمان آموزشی, علمی و فرهنگی اسلامی, آیسسکو, فرهنگ و تمدن