حلیمه جعفری - Department of Horticultural Science and Landscape Architecture, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
محمد مقدم - Department of Horticultural Science and Landscape Architecture, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

به منظور بررسی اثر سلنات سدیم (Na۲SeO۴) و سلنیت سدیم (Na۲SeO۳) بر برخی ویژگی های مورفولوژیک و غلظت عناصر غذایی در نعناع فلفلی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و سطوح مختلف سلنات سدیم و سلنیت سدیم (۰، ۴، ۸ و ۱۲ میلی گرم بر لیتر) در شرایط کشت بدون خاک در محلول هوگلند در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. سپس صفات مورفولوژیک و غلظت عناصر غذایی برگ در مرحله گلدهی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد کاربرد دو فرم سلنیوم در غلظت ۴ میلی گرم بر لیتر موجب افزایش صفات رشدی در نعناع فلفلی شد. بیشترین غلظت هر دو نمک سبب کاهش رشد گیاه شد. همچنین با افزایش غلظت سلنیت و سلنات سدیم، غلظت سلنیوم برگ افزایش یافت؛ ولی کاربرد سلنات سدیم موجب افزایش بیش تر غلظت این عنصر در برگ شد. هر دو فرم سلنیوم موجب افزایش غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف برگ نعناع فلفلی شد. در تیمار ۴ میلی گرم بر لیتر سلنات سدیم، غلظت عناصر غذایی پرمصرف برگ شامل فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم به ترتیب ۱۱/۱، ۳/۲، ۱۱/۶ و ۹/۲ درصد نسبت به شاهد افزایش یافت که این تغییرات به لحاظ آماری نسبت به شاهد معنی دار نبود. بیش ترین غلظت نیتروژن در تیمار ۴ میلی گرم بر لیتر سلنیت سدیم مشاهده شد که با افزایش ۴۳/۷ درصدی نسبت به شاهد همراه بود. در سطوح ۴، ۸ و ۱۲ میلی گرم بر لیتر سلنات و سلنیت سدیم، غلظت عناصر آهن، بور، روی و مس (به جز مولیبدن و منگنز) افزایش یافت. به طوری که بیش ترین غلظت عناصر آهن و بور مربوط به تیمار ۱۲ میلی گرم بر لیتر سلنات سدیم بود که به ترتیب ۶۰/۲ و ۲۵/۷ درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. بیش ترین غلظت عناصر روی و مس مربوط به تیمار ۱۲ میلی گرم بر لیتر سلنیت سدیم بود که به ترتیب ۶۳/۳ و ۴۰/۶ درصد افزایش نسبت به شاهد مشاهده شد. به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد سطح کاربرد ۴ میلی گرم بر لیتر سلنات سدیم می تواند برای بهبود رشد و شرایط تغذیه ای گیاه نعناع فلفلی مورد استفاده قرار گیرد.

Nutrient concentration, Root length, Selenium, Total biomass., غلظت عناصر غذایی, زیست توده کل, سلنیوم, طول ریشه.