عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران: یک مطالعه کیفی

زمینه و هدف: نظام ارجاع یکی از اصول و مبانی خدمات مراقبت بهداشتی اولیه است. یکی از مهم­ترین چالش­ها و مشکلات نظام ارجاع عدم اطلاع مردم و بیماران از ماهیت، خدمات و مزایای آن می­باشد. هدف این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران بود. روش کار:  این مطالعه کیفی به روش تحلیل چارچوبی (ساختاری) در سال ۱۴۰۰ انجام شد. مشارکت­کنندگان ۱۸ نفر از صاحب­نظران حوزه نظام ارجاع و ۱۴ نفر از بیماران ارجاع شده به بخش­های سرپایی و بستری مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. از مصاحبه نیمه ساختاریافته برای جمع­آوری داده­ها و از نرم افزار MAXQDA جهت آنالیز داده­ها استفاده شد. نتایج: بر اساس یافته­های پژوهش حاضر عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران عبارتند از: ۱. عوامل مرتبط با تولیت و حاکمیت نظام سلامت (مسئولیت پذیری و پاسخگویی، سطح بندی مناسب خدمات سلامت، بیمار محوری، قوانین و مقررات)؛ ۲. عوامل مرتبط با دسترسی (مالی، فیزیکی و فرهنگی)؛ ۳. عوامل مرتبط با ارائه دهندگان خدمات (اعتماد به کادر بهداشت و درمان، مهارت­های حرفه ای ارائه دهندگان خدمات، مهارت­های رفتاری و ارتباطی ارائه دهندگان خدمات)؛ ۴. عوامل مرتبط با فرآیند ارائه خدمات (کیفیت ارائه خدمات، توجه به خواسته ها و نیازهای بیماران، استفاده از فناوری در ارائه خدمات، نظارت بر ارائه خدمات، پوشش خدمات)؛ ۵. عوامل مرتبط با گیرنده خدمات (رضایت مندی، آموزش، آگاهی و اطلاع رسانی). نتیجه گیری: با توجه به اهمیت و نقش کلیدی بیماران در موفقیت نظام ارجاع، بایستی برنامه­ریزان و سیاست­گذاران حوزه سلامت بر عوامل شناسایی شده در این پژوهش توجه ویژه­ای معطوف نمایند.

کلیدواژه ها:

Referral System ، Patients ، Acceptance ، نظام ارجاع ، بیماران ، پذیرش