جدول زندگی شب پره ی برگ خوار فرفیون،Simyra dentinosa (Lepidoptera: Noctuidae)، در شرایط طبیعی ارومیه

شب پره ی Simyra dentinosa Freyer یکی از عوامل بیوکنترل علف های هرز فرفیون در استان آذربایجان غربی می باشد که در این مطالعه، عوامل اصلی ایجاد تلفات در مراحل نابالغ این شب پره با استفاده از تشکیل جدول زندگی نیمه صحرایی افقی در سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۳ در شهرستان ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی های سه ساله نشان داد که پارازیتوئیدهای مرحله ی لاروی و عوامل متفرقه در مرحله ی شفیرگی بیشترین نقش را در کاهش جمعیت این شب پره ایفا کردند. بیشترین مرگ و میر در مراحل مختلف رشدی این شب پره در مرحله ی لاروی و بر اثر فعالیت پارازیتوئیدهای Cotesia spp. (Hym.: Braconidae)، Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym.: Ichneumonidae)، Exorista larvarum (L.) (Dip.: Tachinidae) و نیز Pales pavida (Meigen) (Dip.: Tachinidae) رخ داد. نتایج به دست آمده نشان داد که پارازیتوئیدهای Cotesia plutella (Kurdjumon)، H. didymator و C. plutella هر کدام به ترتیب با نابودی ۱۱/۸، ۵۹/۶ و ۸۵/۱۴ درصد از لاروهای S. dentinosa بیشترین تاثیر را بر جمعیت این شب پره طی سال های ۱۳۸۱-۱۳۸۰، ۱۳۸۲-۱۳۸۱ و ۱۳۸۳-۱۳۸۲ داشتند. علاوه بر این، مجموعه ای از سایر عوامل نیز نقش مهمی در کاهش جمعیت شفیره های این شب پره ایفا کردند. نتایج حاصله مشخص کرد که در سال های ذکر شده به ترتیب ۰۷/۱۲، ۲۱/۱۶ و ۳۳/۱۰% شفیره های این شب پره توسط عوامل فوق از بین می روند. نتایج بررسی های صورت گرفته همچنین نشان داد که منحنی بقاء این شب پره در هر سه سال مورد مطالعه، از نوع دوم می باشد. علاوه بر این، نرخ خالص تولید مثل این شب پره نیز طی سه سال بررسی متوالی به ترتیب معادل ۰۴/۱۰۵، ۱۶/۸۲ و ۶۸/۹۵ برآورد شد.

کلیدواژه ها:

کنترل بیولوژیک ، جدول زندگی نیمه صحرایی ، Simyra dentinosa ، Euphorbia ، ارومیه