بررسی نحوه ی فعالیت روزانه و تولید مثلی سرخرطومی جالیز، (Acythopeus curvirostris persicus (Col.: Curculionidae، در بیرجند

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: نامه انجمن حشره شناسی ایران، دوره: 33، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JESI-33-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 169
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کاظم محمدپور

پرویز شیشه بر

آرمان آوندفقیه

محمدسعید مصدق

چکیده

سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus Thompson ، یکی از آفات مهم جالیز می باشد که در کشورهای خاورمیانه انتشار دارد. در این تحقیق نحوه ی فعالیت حرکتی و پروازی روزانه و فصلی سرخرطومی جالیز در شرایط مزرعه با استفاده از تله های سطلی حاوی حشرات نر و میوه ی خیار و نیز الگوی رفتار جفت گیری و تاثیر آن بر باروری (در شرایط نیمه صحرایی) و زادآوری (در شرایط آزمایشگاهی) بررسی شد. نتایج این بررسی، دوره ی فعالیت آشکاری را طی روز در هر دو جنس نر و ماده سرخرطومی جالیز نشان داد. اوج فعالیت حرکتی بین ساعات ۷:۰۰ تا ۹:۰۰ صبح و ۱۷:۰۰ تا ۱۹:۰۰ عصر مشاهده شد. حداکثر سرخرطومی های به دام افتاده در تله ی بعد از ظهر (ساعت ۱۴:۰۰) بود. حشرات کامل نر و ماده به طور هم زمان در ابتدای فصل کاشت هندوانه (اواخر خرداد ماه) ظاهر شده و تعداد سرخرطومی های به دام افتاده در اوایل مهر با شکار ۶/۲ ± ۱/۶ سوسک در هفته به اوج خود رسید. جفت گیری حدود هشت روز پس از خروج از لانه ی شفیرگی آغاز شد. حداکثر جفت گیری از ساعت ۱۴:۳۰ تا۱۶:۳۰ بود. دفعات جفت گیری در طول عمر حشرات نر (۴/۳ ± ۳/۱۸) نزدیک به دو برابر حشرات ماده (۲/۲ ± ۶/۹) بود. میانگین تخم های گذاشته شده طی دوره ی تولید مثل در دو حالت یک بار و چندین بار جفت گیری به ترتیب ۵/۳ ± ۲/۲۹ و ۲/۶ ± ۴/۵۲ عدد تخم در هر فرد ماده بود. تخم ریزی در ۱۲ و ۳۶ روز پس از جفت گیری به حداکثر رسید. درصد تخم های تفریخ شده در حالت های یک بار و چندین بار جفت گیری به ترتیب ۷ ± ۸۵ درصد و ۹ ± ۵/۸۲ درصد بود. چندین بار جفت گیری در باروری و زادآوری حشرات ماده سرخرطومی جالیز تاثیر معنی داری نداشت. همچنین رابطه ای بین دما و فراوانی جفت گیری مشاهده نشد.

کلیدواژه ها

Melon weevil, activity rhythms, Mating, fecundity, fertility

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.