استفاده از سطح ویژه برای بهبود تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی خاک از طریق شبکه های عصبی مصنوعی

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 22، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-22-4_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 131
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین بیات

دانشگاه بوعلی سینا-همدان

ناصر دواتگر

موسسه تحقیقات برنج کشور

سمیه معلمی

دانشگاه گیلان

چکیده

ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) یکی از خصوصیات مهم خاک است که اندازه­گیری مستقیم  آن مشکل، وقت گیر و پر هزینه است. علی رغم تحقیقات زیاد در مورد تخمین CEC، چگونگی بهبود تخمین ها با معرفی متغیرهای جدید مورد بررسی کافی قرار نگرفته است. بر پایه بررسی انجام شده از منابع علمی داخلی و خارجی در هیچ تحقیقی از متغیر کمکی سطح ویژه برای تخمین  CEC استفاده نشده است. در این تحقیق ۱۶۶۲ نمونه خاک از نقاط مختلف استان گیلان جمع آوری گردید. رس، سیلت، شن، کربن آلی، pH و CEC برای نمونه­های فوق اندازه­گیری شدند. منحنی دانه بندی (PSD) با استفاده از بافت خاک به روش مدل اسکاگز و همکاران شبیه­سازی گردید. سپس سطح ویژه کل (TSS) و حاصل ضرب سطح ویژه جزء رس در کسر جرمی آن (SS۱) از منحنی  PSDمحاسبه و برای تخمین CEC به عنوان ورودی در شبکه­های عصبی مصنوعی استفاده شدند.  همبستگی غیر خطی قوی و معنی­داری بین CEC با TSS و SS۱ مشاهده شد. استفاده از TSS و SS۱ در PTF ها موجب بهبود تخمین CEC گردید. SS۱ بیشترین تاثیر را در تخمین CEC داشت. تقسیم داده­ها به هشت گروه بطور معنی­داری موجب بهبود عملکرد PTF ها شده و تاثیر TSS و SS۱ بر تخمین CEC را افزایش داد. استفاده از این توابع انتقالی روشی آسان و مقرون به صرفه بوده و می­تواند گامی مهم در بهبود تخمین CEC خاک محسوب شود.

کلیدواژه ها

توابع انتقالی, سطح ویژه, شبکه های عصبی مصنوعی, ظرفیت تبادل کاتیونی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.