سعداله علیزاده اجیرلو - استادیار گروه مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
اسماعیل فرخپور - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

قارچ­های میکوریز می­توانند با افزایش کارایی آب مورد استفاده و جذب مواد معدنی، کاهش تنش­های خشکی و شوری موجب بهبود رشد و نمو گیاهان ­شوند. به­منظور بررسی تاثیر سه گونه قارچ میکوریز آربوسکولار (Glomus intraradices، Glomus mosseaeو Glomus versiforme) بر پارامترهای رشد و نمو گیاه جعفری آفریقایی، آزمایشی  گلخانه­ای با چهار تیمار (گیاه غیرمیکوریزی یا شاهد و گیاهان تلقیح شده با هر کدام از سه قارچ مذکور) و پنچ تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. مقایسه میانگین­ها با استفاده از آزمون چند دامنه­ای دانکن در سطح احتمال ۵ درصد انجام شد. نتایج نشان داد که گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزا به­طور معنی­داری از رشد و نمو بهتری نسبت به گیاهان غیرمیکوریز برخوردار بوده و همزیستی بین قارچ میکوریز و گیاه میزبان (جعفری آفریقایی) باعث افزایش معنی­دار (p ۰.۰۵) ارتفاع گیاه (تا سه برابر)، اندازه گل( ۵/۱ تا ۵/۲ برابر)، وزن تر(تا ۳ برابر)، وزن خشک (بیش از سه برابر)، درصد کلونیزاسیون، غلظت فسفر ریشه و گلدهی زودرس­تر (۱۴-۱۵ روز) نسبت به شاهد در این گیاه شد. قارچ Glomus  versiformeاز لحاظ صفات ذکر شده، کارایی بالاتری نسبت به دو قارچ­ دیگر داشت. به نظر می­رسد درصد بالای کلونیزاسیون در این قارچ دلیل احتمالی کارایی بهتر این قارچ بوده است.

فسفر, کلونیزاسیون ریشه, گل جعفری آفریقایی, گلدهی, میکوریز آربوسکولار